Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, Afganistan’da savaş suçları ve insanlığa karşı suçlara varabilecek ihlaller hakkında uyarıda bulundu. Bachelet, “Taliban, şehirlerdeki askeri operasyonlarını durdurmalı.” ifadelerini kullandı.
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, Afganistan halkı için feci sonuçları önlemek için devletleri harekete geçmeye çağırarak, ülkede savaş suçları ve insanlığa karşı suçlara varabilecek ihlal raporlarının ortaya çıkmaya devam ettiğini belirtti.
Yüksek Komiser Bachelet, yaptığı yazılı açıklamada, “Artan şiddeti, insan hakları ihlallerini ve suistimallerini durduramamak, Afganistan halkı için feci sonuçlar doğuruyor.” ifadesini kullandı.
Şehir savaşlarının çok sayıda sivilin ölümüyle sonuçlandığını bildiklerini anlatan Bachelet, Afganistan’da 9 Temmuz’dan bu yana yalnızca Laşkargah, Kandahar, Herat ve Kunduz’da en az 183 sivilin öldüğünü ve aralarında çocukların da bulunduğu 1181 kişinin yaralandığını kaydetti.
Bachlet, bu rakamların sadece kendi belgeleyebildikleri rakamlar olduğunu, gerçek sivil kayıp sayısının çok yüksek olduğunu vurguladı.
TALİBAN’A “OPERASYONLARI DURDUR” ÇAĞRISI
Çatışan taraflara daha fazla kan dökülmesini önleme, savaşmayı bırakma çağrısı yapan Bachelet, “Taliban, şehirlerdeki askeri operasyonlarını durdurmalı. Tüm taraflar müzakere masasına dönmedikçe ve barışçıl bir çözüme varmadıkça pek çok Afgan için zaten vahim olan durum çok daha kötü hale gelecektir.” uyarısı yaptı.
Tüm devletleri, düşmanlıkları sona erdirmek için ikili ve çok taraflı olarak etkilerini kullanmaya çağıran Bachelet, ülkede savaş suçları ve insanlığa karşı suçlara varabilecek ihlal raporlarının ortaya çıkmaya devam ettiğine dikkati çekti.
Katar’ın başkenti Doha’da gerçekleşen barış toplantılarına değinen Bachelet, uluslararası toplumun Afganistan’da gerilimi azaltmak, çatışmaları sona erdirmek ve barış sürecini yeniden canlandırmak için ellerinden gelen her türlü avantajı kullanma gibi bir görevi olduğunu hatırlattı.
“TALİBAN TESLİM OLAN HÜKÜMET ÜYELERİNİ ÖLDÜRÜYOR”
Bachelet, halihazırda Taliban’ın ele geçirdiği ve çatışmaların devam ettiği bölgelerde, yargısız infazlar, eski-mevcut hükümet yetkilileri ile aile üyelerine yönelik saldırılar yaptığı, evlerin, okulların ve kliniklerin askeri üs olarak kullanıldığı ve tahrip edildiğine dair raporlar aldıklarını aktardı.
BM’nin ayrıca Taliban’dan güvenliklerinin garantisini veren mektuplar aldıktan sonra teslim olan, Afgan güvenlik güçlerinin savaş dışında kalmış üyelerinin infaz edildiğine dair raporlar aldığını belirten Bachelet, “bu son derece rahatsız edici durumun” uluslararası insan hakları hukukunun ciddi ihlali olduğunun altını çizdi.
Bachelet, Taliban’ın kontrol ettiği bölgelerde, özellikle kadınları hedef alarak insan haklarına ciddi kısıtlamalar getirdiğine dair erken belirtiler konusunda endişesini ifade ederek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“İnsanlar haklı olarak Taliban’ın iktidarı ele geçirmesiyle, son yirmi yılda elde edilen insan hakları kazanımlarını sileceğinden korkuyor. Kadınlar, azınlıklar, insan hakları savunucuları, gazeteciler ve özellikle savunmasız olan diğer kişilerin özel korumaya ihtiyacı var. Etnik ve dini azınlıklara karşı vahşetlerin yeniden ortaya çıkması gibi gerçek riskler var.”
“TÜM ÜLKELER ROL ÜSTLENEBİLİR”
Öte yandan, BM İnsan Hakları Ofisi Sözcüsü Ravina Shamdasani, BM Cenevre Ofisi’nde düzenlenen basın toplantısında AA muhabirinin Afganistan’daki şiddetin sona erdirilmesi konusunda hangi ülkelerin anahtar rol oynayabileceği konusundaki sorusunu cevapladı.
Shamdasani, Bachelet gibi herhangi bir ülke ismi zikretmezken her ülkenin bu konuda rol üstlenebileceğini belirterek, tüm ülkeleri bir araya gelip Afganistan’da şiddeti sona erdirmeye davet etti.
ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin ülkedeki mevcut durumun oluşmasına zemin hazırlayıp hazırlamadığına ilişkin ise Shamdasani, ülkedeki siyasi duruma dahil olmalarının kendi görevleri olmadığını belirterek, “İnsan hakları (konularının) izlemesini biz yürütüyoruz, başından beri bunu yapıyoruz.” ifadesini kullandı.
Aynı soruya cevap veren BM Cenevre Ofisi sözcülerinden Rheal Leblanc ise Afganistan’daki şiddetin sona ermesinde bölgesel ülkelerin rol oynayabileceğini söyledi.
