Dolmabahçe Sarayı’ndan Nusretiye Camii’ne, Selimiye Kışlası’ndan Darphane-i Amire’ye kadar Osmanlı İmparatorluğu’nun sembol yapılarının mimarı Balyan Ailesi, Üsküdar’daki anıt mezarlarında anıldı. Anma töreninde konuşan İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, “Balyan” isminin İstanbul’da bugüne kadar hak ettiği bir yere verilmemiş olmasının eksiklik olduğunu vurgulayarak, “Balyan isminin eserlerinin var olduğu alanlarda, en doğru noktada, en doğru şekilde temsil edileceği bir mevkide ismini yaşatalım. İstanbul bütün bu varlıklarıyla çok güzel. Bütün bu varlıklarıyla değerli ve dünyada farklı bir yerde. Bunu taşımayı bildiğimiz sürece geçmişine dönük borcumuzu ödeyebiliriz” dedi.
Osmanlı İmparatorluğu tarafından yaptırılan birçok mimari esere imzasını atan Balyan Ailesi için, Üsküdar Surp Haç Ermeni Mezarlığı’nda anma töreni düzenlendi. Anma töreninde; İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, Türkiye Ermenileri Kadasetli Patriği Sahak II Hazretleri ve Hayrat Canlandıran ve Araştıran Mimar ve Mühendisler Dayanışma Derneği (HAYCAR) Başkanı Gülüzar Artuç birer konuşma yaptı. İlk konuşmayı gerçekleştiren Artuç, İmamoğlu’na teşekkürlerini iletirken, Balyan Ailesi’nin 1 Ekim 2016’da tamamlanan anıt mezar açılışına katılan eski İBB başkanlarından merhum Kadir Topbaş’ı da minnetle andığını belirtti. Artuç, İmamoğlu’na, Ermeni cemaati adına Balyan Ailesi’nin adının, eserlerinin bulunduğu bir meydana verilmesi talebini iletti.
TOPBAŞ’I ANDI
Balyan isminin İstanbul’da bugüne kadar hak ettiği bir yere verilmemiş olmasının eksiklik olduğunu vurgulayan İmamoğlu ise, “Bunu arkadaşlarımla hızlıca çalışalım ve Balyan isminin eserlerinin var olduğu alanlarda, en doğru noktada, en doğru şekilde temsil edileceği bir mevkide ismini yaşatalım. Gereken girişimleri yapacağımı da hepinizin huzurunda söz veriyorum” dedi. Balyan Ailesi’nin tüm fertlerini rahmetle ve minnetle andığını vurgulayan İmamoğlu, “Balyan Ailesi’nin İstanbul’a kazandırdığı bir iz gibi, bir işaret gibi de takip edebileceğiniz bu eserlerin varlığı İstanbul için çok çok değerlidir. İstanbul bütün bu varlıklarıyla çok güzel, değerli ve dünyada farklı bir yerde. Bunu taşımayı bildiğimiz sürece geçmişine dönük borcumuzu ödeyebiliriz” ifadelerini kullandı. “Geçmişte bu sürecin olgunlaşmasında, oluşmasında katkı sunan mevkidaşım Sayın Topbaş’ı da rahmetle anıyorum” diyen İmamoğlu, “Onun da katkıları olması gurur verici, onur verici. Umarım hep bu duyguyla, bu saygıyla bir arada olmamızın kıymetini bilen anlayışla yüzyıllar boyu birlikteliğimiz, yaşamımız sürsün” diye konuştu.
PATRİK SAHAK II.: “BİZ, VİTRİNİNDEYİZ BU ÜLKENİN”
Ermenilerin, 4000 yıllık tarihleriyle bu toprakların hafızasının parçası olduğunu vurgulayan Kadasetli Patrik Sahak II. de sözlerine, “Dolayısıyla Balyanların hatırlanması, aslında Ermeni’nin hatırlanması” şeklinde başladı. Toplumun bazı kesimleri tarafından dillendirilen nefret söyleminden rahatsızlık duyduklarını belirten Patrik Sahak II, “Biz, bu nefret söyleminden ziyade Ermeni adının onurlandırılmasını istiyoruz. Çünkü hak ediyoruz biz onu. Balyanlar sadece bu ülkeye katkı sağlamış ailelerden bir tanesi. Böyle pek çok katılımı sağlamış olan Ermeniler var. Onların isimleri bu ülkenin tarihinde yer almalı” dedi. Türkiye’deki en büyük Hristiyan azınlık oldukları bilgisini paylaşan Patrik Sahak II, İmamoğlu’na teşekkürlerini, “Biz, vitrinindeyiz bu ülkenin. Tanrı’ya şükür son zamanlarda hem devletimizin hem de belediyelerimizin teveccühüne mazhar oluyoruz. Siz de özel olarak ilgileniyorsunuz. ‘İnançlar masasını’ kurdunuz. Ve inanç ayrımı gözetmeden, bütün İstanbul vatandaşlarına eşit hizmet ulaştırmaya çalışıyorsunuz” sözleriyle dile getirdi. Patrik Sahak II, merhum Topbaş’ı da katkılarından dolayı minnetle andığını belirtti.
ANIT MEZAR 1 EKİM 2016’DA AÇILDI
Üsküdar Surp Haç Ermeni Mezarlığı’ndaki Balyan Aile Kabristanı’nda hayırsever Hraç ve Hagop Kırmızıyan kardeşlerin sponsorluğunda yaptırılan “Balyan Anıt Mezarı”, 1 Eki 2016’da düzenlenen törenle açılmıştı. Törene; Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarı Ömer Arısoy, Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem, Türkiye Ermenileri Patrik Genel Vekili Aram Ateşyan ve dönemin İBB Başkanı Kadir Topbaş katılmıştı.
SARAY MİMARI AİLE
Balyan ailesi, 18. ve 19. yüzyıllarda hassa mimarı olarak Osmanlı padişahları ve hanedanı tarafından yaptırılan birçok mimari esere imza atan ve birçok mimar yetiştiren bir ailedir. Osmanlı mimarisine yön veren Balyan ailesi üyelerinin başlıca yapıtları; Sarayburnu’ndaki sahil sarayı (1875’te yandı), Dolmabahçe Sarayı, Beylerbeyi Sarayı, Valide Sultan Sarayı, Defterdar Sarayı, Aynalıkavak Kasrı, Nusretiye Camii, Selimiye Kışlası ve çevre yapıları, Davutpaşa Kışlası, Beyoğlu Kışlası, Darphane-i Amire, Valide Bendi, Topuzlu Bendi ve Yangın Köşkü’dür.