Son yıllarda cinsiyetçilik konusunda ağır eleştiri altındaki İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, Nobel Ödülleri’nde cinsiyet ve etnik kökene yönelik kota uygulanmama kararı aldıklarını açıkladı.
Dünyanın en prestijli ödüllerinden Nobel Ödülleri sahiplerini bulurken, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi kritik bir değişiklik yapmaya hazırlanıyor.
2021 yılında yine erkeklerin ağırlıkta olduğu adaylar ödülleri kazandı. Bu yıl 12 erkek ödül kazanırken, Nobel Barış Ödülü’nü Rus gazeteci Dmitry Muratov’la birlikte kazanan Filipinli gazeteci Maria Ressa tek kadın oldu. Ödüllerin verildiği 1901 yılından bu yana, yalnızca 59 kadın Nobel kazanabildi. Bu, toplam ödül kazanan isimlerin yüzde 6.2’sine denk geliyor.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi Genel Sekreteri Göran Hansson, adaylık süreciyle ilgili yapacakları değişikliği açıkladı. AFP’ye konuşan Hansson, “Kazananlar arasında çok az kadın bulunması üzücü. Bu toplumdaki eşitsizliğin yıllardır devam ettiğini gösteriyor. Cinsiyete veya etnik kökene göre adaylık kotası olmamasına karar verdik. Çünkü onlar en önemli keşifleri yapıyorlar ve bu cinsiyet ya da etnik kökenle ilgili değil. Bu karar Alfred Nobel’in son isteğiyle de aynı ruhu paylaşıyor” dedi.
1901’de başlatılan ödül sürecinden beri 876 erkek 58 kadın ödül aldı
Nobel ödülleri son yıllarda cinsiyetçilik konusunda ağır eleştiri altında. Şimdiye kadar verilen ödüller de bunu destekler nitelikte. 1901’de başlatılan ödül sürecinden beri 876 erkek 58 kadın ödül aldı.
Nobel Ödüllerinde cinsiyet ayrımcılığı tartışması 2021 Nobel Ödülleri’nde hiçbir bilim kategorisinde bir kadın yer almamasıyla alevlendi.
Geçen yıl 2020 kimya ödülünün iki kadına verilmesiyle tarih yazıldı.
1901’de başlatılan ödül sürecinden beri ilk kez bir bilim ödülü yalnızca bir kadın ekibine verildi.
Emmanuelle Charpentier ve Jennifer A. Doudna, bir genom düzenleme yöntemi geliştirdikleri için kimya ödülünü aldı.
Bu yıl kimyadaki Nobel Ödülü, asimetrik organokatalizin geliştirilmesi için Benjamin List ve David MacMillan’a gitti.
Bilim dallarında hiçbir kadına ödül verilmemesi tartışmaları körükledi.
120 yıldır ödül alan kadınların erkeklere oranı çok düşük
Kolombiya, Bogota’daki Universidad ECCI’de astrofizikçi ve doktora sonrası araştırmacı Luz Angela Garcia, “120 yıldan fazla bir süredir devam eden ödül sürecinde, 2020’ye kadar bu ödülü alan 876 erkeğe kıyasla sadece 58 kadının Nobel ödülü alması endişe verici” dedi.
Garcia “Fizik ve kimya alanlarına bakıldığında boşluk daha büyük, ancak ekonomi veya tıpta durum daha iyi değil” diye konuştu.
Son 120 yılda ödül sahiplerine verilen 609 Nobel ödülünden sadece 58 kadın ödül aldı.
Fizik, kimya ve tıpta Nobellerinde 631 kazanan arasında kadınların sayısı sadece 23 oldu.
1901’den bu yana, 219 kazanandan dördü fizik ödülü, 188 kazanandan yedisi kimya ödülü, 224 kazanandan 12’si tıp alanında ödül aldı.
2020 yılına kadar ekonomi ödülünün 86 kazananından sadece ikisi kadındı.
Polonyalı-Fransız fizikçi Marie Curie, fizik ve kimya alanındaki çalışmaları nedeniyle 1903 ve 1911’de iki Nobel Ödülü kazanan ilk kişiydi.
2001 ve 2021 yılları arasında 57 fizik ödülü sahibinin sadece ikisi kadınken, kimyada 53 kazanandan dördü kadındı.
Bu, 2001’den beri bu bilim kategorilerinde 162 yeni Nobel ödülü sahibi olduğu ve sadece 12’sinin kadın olduğu anlamına geliyor.
Son yirmi yılda Nobel bilim ödülü kazanan kadın
