İngiltere’de Başbakan Boris Johnson’ın istifasının ardından, Muhafazakar Parti içerisinde başlayan başkanlık yarışı devam ediyor. Muhafazakar Parti başkanlığı ve İngiltere Başbakanlığı için aday olan isimler dün canlı yayın münazarasına katıldı. Liderlik yarışını kazanırsa kabinesinde Boris Johnson’a görev verecek olanın elini kaldırması istendiğinde, 5 adaydan hiçbiri elini kaldırmadı.
Parti içerisindeki oylamaların ardından, geriye kalan 5 aday olan Rishi Sunak, Penny Mordaunt, Liz Truss, Kemi Badenoch ve Tom Tugendhat, tartışmada parti içi konulara da değindi. Muhafazakar Parti içerisindeki oylamaların tamamında birinci çıkan eski Maliye Bakanı Rishi Sunak‘a, diğer 4 adayın da yüklendiği gözlemlendi. Adayların ortak payda içinde kalabildikleri tek konu, yeni kabinede Boris Johnson’a yer vermemek oldu.
İklim Bakanı’ndan istifa tehdidi
İngiltere’nin bugün 41 dereceyle kayıtlara geçen en sıcak gününü geçirmesinin beklendiği haberleri üzerine İklim Bakanı Alok Sharma açıklama yaptı. Sharma, Muhafazakar Parti liderlik yarışı galibinin “net sıfır emisyon” planına destek vermemesi halinde, istifa edeceğini söyledi. Sharma’nın istifa açıklaması nedeniyle münazarada, iklim krizi de gündemdeydi.
Adaylar içinden sadece eski Maliye Bakanı Rishi Sunak, 2050 yılına kadar net sıfır karbon emisyonuna ulaşmanın finansmanı için “yeşil vergileri” muhafaza etme sözü verdi.
Sunak’tan Truss ve Mordaunt’a ‘sosyalistlik’ suçlaması
Dışişleri Bakanı Liz Truss‘a vergi indirimlerini finanse etmek ve hayat pahalılığı krizini hafifletmeye yardımcı olmak için borçlanma artışı vaadi üzerinden saldıran Sunak, “Bu bedavacılık, avantacılık ekonomisi, muhafazakarlık değil, sosyalizmdir” dedi.
Diğer vergi indirimi savunucusu Ticaret Bakan Yardımcısı Penny Mordaunt’u da sosyalistlikle suçlayan Sunak, ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin eski lideri, Jeremy Corbyn’in bile kamu finansmanı konusunda Truss ve Mordaunt kadar umursamaz olmadığı sözlerini kullandı.
‘Truss baştan beri Brexit’i desteklemişti’
Truss’ın Liberal Demokrat Partili iken Muhafazakar Partili olduğunu, İngiltere’nin AB üyeliğinin savunucusuyken AB üyeliğinden çıkışının (Brexit) destekçisine dönüştüğünü hatırlatan Sunak, “Siyasi yolculuğunda en çok hangisinden pişmanlık duyduğunu merak ediyorum” dedi.
Rishi Sunak, münazaraya katılmadan önce, Truss’ın baştan beri Brexit’i desteklediğini ifade ederek bir video paylaşmıştı.
Sunak’a karşı suçlamalar
Münazarada diğer adaylar Sunak’ı geçmişte ABD’den Yeşil Kart alması, hakkındaki vergi kaçırma suçlamaları, eşinin kendi vatanında ikamet etmeyen statüsü üzerinden İngiltere’de ikamet izni alarak vergi ödemekten kurtulması üzerinden sıkıştırdı.
Truss: İçim dışım bir
Yüksek enflasyonla ilgili suçladığı Sunak’ın vergileri son 70 yılın en yüksek düzeyine çıkarmasının ekonomik büyümeyi boğduğunu söyleyen Truss, tutarlı bir kişi olduğunu savunarak “İçim dışım bir, ne söylüyorsam o, gizli gündemim yok” mesajını verdi.
Yeni kabinede Boris Johnson düşünülmüyor
Liderlik yarışını kazanırsa kabinesinde Boris Johnson’a görev verecek olanın elini kaldırması istendiğinde, 5 adaydan hiçbiri elini kaldırmadı.
Truss: Putin ile otururum
G20 zirvesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yanında oturup oturmayacakları sorulduğunda, 4 aday olumsuz yanıt verdi. Sadece Truss, Putin’e ‘hesap sormak’ için oturacağını söyledi.
Türkiye iddiaları
Diğer yandan favori adaylar arasında yer alan Ticaret Politikası Devlet Bakanı konumundaki Penny Mordaunt’ın 2016’daki Brexit referandumu öncesi Türkiye’ye dair iddiaları tekrar gündeme geldi.
BBC‘de Andrew Marr’ın programında Türkiye’nin AB’ye üye olma olasılığının yüksek olduğun, Londra’nın bunu engellemek için hiçbir olanağının olmadığı, ülkeye binlerce Türk’ün gelmesini engellemek için Brexit’e destek vermenin gerekli olduğunu söyleyen Mordaunt’u dönemin Başbakanı David Cameron, “halkı yanıltmak ve yalan söylemekle” suçlamıştı.
‘Mordaunt yanıltıcı sözleri dolayısıyla başbakan olmamalı’
Muhafazakarların liderlik yarışıyla ilgili The Guardian‘da makale yayımlayan AB’nin 1991-98 dönemindeki Türkiye Büyükelçisi Michael Lake, “o dönem de şimdi de Türkiye’nin AB üyesi olma ihtimali bulunmadığını” belirterek Mordaunt’ın ‘sırf yanıltıcı sözleri için bile başbakan olmaması gerektiğini’ vurguladı.
Oylamalar devam ediyor
Muhafazakar Milletvekillerinin bugün ve çarşamba günü adayları elemeye devam edeceği yeni oylamaların ardından geriye kalan iki aday, ülke çapında delegeler nezdinde kampanya ve yarış yürütecek, biri eylülde yapılacak oylamayla parti liderliği ve başbakanlık koltuğuna oturacak.
