ABD Dışişleri Bakanlığı Pazartesi günkü açıklamasında ABD ile bağlantılı olduğu için Taliban’ın hedef alabileceği ancak Special Immigrant Visa (SIV) programına girememiş binlerce Afganın ABD’ye mülteci olarak yerleşme şansına sahip olacağını açıklamıştı. Programa dahil olan Afganlar başvurularının işlenmesi için gereken 12 ile 14 ay boyunca beklemek için kendi başlarına üçüncü bir ülkeye gitmeleri gerekebilecekti.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkili, Washington yönetiminin potansiyel göç konusunda Afganistan’ın komşu ülkeleriyle görüştüğünü belirterek, Pakistan’ın Afganistan ile olan sınırlarının açık kalmasının önemli olduğunu, diğer göçmenlerin ise İran üzerinden Türkiye’ye gidebileceklerini açıklamıştı.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç, ABD’nin açıkladığı “ABD İçin Çalışan Afganlar ve Ailelerine Yönelik Göçmen Kabul Programı”na ilişkin, “Türkiye olarak ABD’nin sorumsuz ve ülkemize danışmadan aldığı kararı kabul etmiyoruz. ABD, eğer bu kişileri ülkesine almak istiyor ise doğrudan uçaklarla ülkesine nakletmesi mümkündür.” ifadelerini kullandı.
Konuya ilişkin sorulan soruya yazılı yanıt veren Bilgiç, ABD Dışişleri Bakanlığının dün yaptığı açıklamada, ABD’nin, ABD merkezli STK’ler ve basın kuruluşları için çalışan Afganlar ve ailelerine yönelik göçmen kabul programı ile Afganların ABD’ye göç başvurularının bağlı oldukları kuruluşlar aracılığıyla üçüncü ülkelerden alınacağının belirtildiği ve başvurular için Türkiye’nin de işaret edildiğini hatırlattı. Bilgiç, “Öncelikle ABD’nin açıklaması bölgemizde büyük bir göç krizine neden olacak ve göç yollarında Afganların acılarını artıracaktır. Soruna bölge ülkeleri arasında çözüm bulmak yerine ülkemizin rızası olmaksızın ülkemizde çözüm aranmak istenmesi kabul edilemez.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin son 7 yıldır dünyada en fazla sığınmacıya ev sahipliği yapan ülke olduğunu anımsatan Bilgiç, yeni bir göç krizinin üçüncü bir ülke adına üstlenecek kapasitesinin bulunmadığını ifade etti. Bilgiç, şunları kaydetti:
“Türkiye olarak ABD’nin sorumsuz ve ülkemize danışmadan aldığı kararı kabul etmiyoruz. ABD, eğer bu kişileri ülkesine almak istiyor ise doğrudan uçaklarla ülkesine nakletmesi mümkündür. Ülkemiz, hiçbir durumda üçüncü ülkelerin uluslararası sorumluluklarını devralmayacak, kanunlarımızın üçüncü ülkeler tarafından kendi amaçları için kötüye kullanılmasına izin vermeyecektir. Bölgemizde üçüncü ülkelerin kararları neticesinde yaşanan göç krizlerinin yükünün Türk milleti tarafından üstlenilmesini kimse beklememelidir.”