Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için ara formül arayışını sürdüren Ak Parti, sağlık, maden işçiliği, polis ve askerlik, gazetecilik gibi meslek gruplarına verilen “yıpranma” hakkının, bazı iş gruplarına daha tanınarak genişletilmesini gündemine aldı.
8 Eylül 1999’da yürürlüğe giren 4447 sayılı yasa ile emekli olmak için 5 bin prim gün sayısı ve erkekler için 25, kadınlar için 20 yıl çalışma şartına bir de kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşında olma şartı getirilmişti. Yani emekli olmak için sigortalılık süresi, prim ödeme ve yaş şartı gibi üç koşulun biraradalığı aranmaya başlanmıştı.
Yaş şartı getiren yasa nedeniyle yüz binlerce kişi 1999 öncesinde işe başlayıp prim gün sayısını doldurduğu halde yaşı beklediği için emekli olamama durumu ile karşı karşıya kalmıştı.
SEÇİM ÖNCESİ AK PARTİ’DEN EYT ÇALIŞMASI
Milliyet’ten Ayşegül Kahvecioğlu’nun haberine göre; 2023 seçimlerine giderken Ak Parti, EYT’lilerle ilgili bir çalışmayı gündemine aldı. Bu kapsamda pek çok formül ortaya atılırken, 3600 prim günü olanlar için kadınlarda 50 erkeklerde 55 yaşını tamamlayanların emekli edilmelerini içeren “kısmi emeklilik”; 1999 öncesindeki emeklilik şartları üzerinden kadınlarda 7 bin 200 gün, erkeklerde ise 9 bin gün sigortalılık süresini tamamlayanların yaş şartına bakılmadan emekli olmasını içeren “süre tamamlaması” ya da emekliliğe kalan süre üzerinden maaştan kesinti yapılarak emekli edilme gibi alternatifler çalışmaya dahil edildi.
“YIPRANMA” SEÇENEĞİ
Ak Parti kaynakları, sanayide özellikle beden gücüyle çalışanlar için emeklilikte 57-58 yaş şartının yüksek olduğunu belirtirken, bazı meslek grupları için yaşı aşağı çekecek yeni bir düzenlemenin gündeme gelebileceğini belirtiyor.
Bu kapsamda sağlık, maden işçiliği, polis ve askerlik, gazetecilik gibi meslek gruplarına verilen “yıpranma” hakkının, bazı iş grupları için daha da genişletilebileceği ifade ediliyor. “Yıpranma” hakkının hangi mesleklere daha tanımlanabileceği tartışılıyor.
SGK’nın son verilerine göre Türkiye’de emekli olmak için “belirli bir yaşın doldurulması, hizmet süresi ya da prim gün sayısı” şartlarından herhangi birini tamamlamayan vatandaşların sayısı 1 milyon 725 bin 637 kişi iken bu kriterlerin ikisini tamamlamayanların sayısı 5 milyon 189 bin 694 kişi; kriterlerden herhangi birini ya da ikisini birden taşımayanların sayısı ise toplam 6 milyon 915 bin 331 kişi.
