Kazakistan’ın başkenti Nur Sultan’da, garantör ülkeler Türkiye, Rusya ve İran katılımıyla 16’ncısı düzenlenen Suriye konulu Astana Görüşmeleri’ne ilişkin ortak açıklama yayımlandı.
Nur Sultan’da dün başlayan görüşmelerin ardından garantör ülkeler Türkiye, Rusya ve İran’ın ortak açıklaması paylaşıldı.
Suriye’nin kuzeydoğusunda “gayrimeşru özyönetim teşebbüsleri” dahil olmak üzere, terörle mücadele kisvesi altında “sahada yeni gerçeklikler yaratılmasına” dair her türlü girişimin reddedildiği belirtilen açıklamada, komşu ülkelerin milli güvenliğine de halel getirecek ayrılıkçı gündemlere karşı birlikte çalışmaya devam etme yönündeki kararlılık vurgulandı.
İdlib için sükunet vurgusu
İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’ndeki durumun ayrıntılı olarak gözden geçirildiği ve sahada sükunetin sağlanması için İdlib’le ilgili bütün anlaşmaların tümüyle uygulanması gerektiğinin altı çizildi.
Suriye ihtilafına “askeri çözüm getirilemeyeceğine” dair kanaatlerin ifade edildiği açıklamada, ihtilafın Suriyelilerin öncülüğünde ve sahipliğinde, uygulanabilir ve sürdürülebilir bir siyasi süreç yoluyla sona erdirilmesine olan taahhütler yinelendi.
Anayasa Anayasa Komitesi Yazım Komisyonu’nun 6’ncı turunun “erken bir tarihte Cenevre’de gerçekleştirilmesi” ihtiyacı dile getirildi.
Salgın endişesi, BM’ye yardım çağrısı…
Suriye’deki insani durumdan ve COVID-19 salgınının etkisinden duyulan “derin endişe” yinelendi. Özellikle salgın döneminde uluslararası hukuka aykırı tüm tek taraflı yaptırımlar reddedildi.
Ayrımcılık, siyasileştirme ve önkoşullar olmaksızın ülke genelinde tüm Suriyelilere insani yardımı artırmanın gerekliliği vurgulandı. Birleşmiş Milletler’e ve onun insani kuruluşlarına Suriye’ye yaptıkları yardımı artırma çağrısında bulunuldu.
Yerinden edilenlere geri dönüş kolaylığı
Sığınmacıların ve ülke içinde yerlerinden edilmiş kişilerin, geri dönme ve bu çerçevede desteklenme haklarını teminen, Suriye’deki asıl ikamet yerlerine güvenli ve gönüllü olarak geri dönüşlerinin kolaylaştırılmasının gerekliliğinin altı çizildi. Bu bağlamda, uluslararası topluma, Suriyeli sığınmacı ve yerinden edilenlere yönelik gerekli desteği sağlama çağrısında bulunuldu ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) ile diğer uluslararası uzman kuruluşlar dahil olmak üzere, ilgili tüm taraflarla teması sürdürmeye hazır olunduğu teyit edildi.
Gözaltındakilerin takası
Zorla Alıkonan/Kaçırılan Kişilerin Serbest Bırakılması, Cenaze Takası ve Kayıp Şahısların Akıbetinin Tespiti Çalışma Grubu çerçevesinde 2 Temmuz’da “başarıyla icra edilen”, gözaltında tutulanların karşılıklı olarak serbest bırakıldığı faaliyetten memnuniyet duyulduğu beyan edildi.
Yeni toplantı yıl sonundan önce
17’nci Astana toplantısının pandemi koşulları göz önünde bulundurularak, bu yılın sonundan önce Nur-Sultan’da gerçekleştirilmesi kararlaştırıldı.
Ayrıca, bir sonraki Üçlü Zirve toplantısının İran’daki koşulların elverdiği ilk fırsatta düzenlenmesini öngören 1 Temmuz 2020 tarihli Ortak Açıklama hatırlatıldı.