Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden en fazla etkilenecek ülkelerin başında Türkiye geliyor. Hem Rusya hem de Ukrayna ile stratejik ekonomik ilişkileri bulunan Türkiye, buğday, mısır, arpa, ayçiçeği gibi hububat alımının tamamına yakınını bu iki ülkeden sağlıyor. Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez, “Ya bu iki ülkeden aldığımız ürünlerin fiyatı daha da artar ya da savaş koşullarına göre ihracat kısıtlamalarına gidilirse biz bu iki ülkeden arpa, mısır, ay çiçeği, buğday alamayabiliriz” diye uyardı.
Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım’a göre ise Rusya -Ukrayna savaşı ekmekten çok ayçiçeği yağ fiyatlarını artıracak. Yıldırım, “Ham ayçiçek yağının tonu bin 400 seviyelerindeyken bu krizle birlikte yeniden yükselişe geçti ve bin 500 dolara çıktı. Bunun önümüzdeki dönemde bin 800 dolara kadar çıkabileceği endişeyle izleniyor” dedi.
“Artan maliyetler ve savaşın da etkisiyle ekmek fiyatlarındaki artış gündemde”
Gazete Duvar’ın haberine göre, bu kriz aşamasında tek çözümün üretim maliyetlerinin düşürülüp yerli üretimle iç arzın ihtiyaçlarının karşılanması olacağına dikkat çeken Suiçmez, bunun yapılamaması durumunda ekmek fiyatlarındaki artışın kaçınılmaz olacağı görüşünde.
Suiçmez, “Eğer Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş koşulları olmasa dahi yüksek üretim maliyetleri ve yurt dışına bağımlılık nedeniyle maliyet artışları üstünden ekmek fiyatlarındaki kısa vadede artış kaçınılmaz. Gerek yurt içinde üretimdeki yüksek maliyet, gerekse yurt dışındaki alımda yüksek maliyet bir şekilde fiyatlara yansıyacaktır. Burada üretim maliyetlerini düşürüp çok daha fazla yerli üretimle kendi iç arzımızın ihtiyacını karşılamak temel çözüm olur. Devletin çiftçiye alım garantisi vermesi ve üretim maliyetini düşürülmesiyle yeni dönemde 20 milyon tonların üzerinde buğday üretimi yapmamız halinde ekmek fiyatlarında uzun vadede artış beklememiz gündemden düşer. Ama bu aşamada artan maliyetler ve savaşın da etkisiyle ekmek fiyatlarındaki artış gündemde” diye konuştu.
“Rusya -Ukrayna savaşı ekmekten çok ayçiçeği yağ fiyatlarını artıracak”
Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım’a göre Rusya -Ukrayna savaşı ekmekten çok ayçiçeği yağ fiyatlarını artıracak.
Ayçiçek üretiminde Rusya ve Ukrayna’nın dünyada neredeyse tekel duruma geldiğini söyleyen Ali Ekber Yıldırım, “Bu iki ülkeden ithalat yapmak zorundasınız. Türkiye, ayçiçeğinde 2021 yılında 739 bin tonluk bir ithalat gerçekleştirdi. Bunun yüzde 56’sını Rusya’dan, yüzde 14’ünü de Ukrayna’dan aldı. Yani ithalatın yüzde 70’ini biz bu iki ülkeden yaptık. Dolayısıyla asıl fiyat artışı ayçiçek yağında gerçekleşecek. Ham ayçiçek yağının tonu bin 400 seviyelerindeyken bu krizle birlikte yeniden yükselişe geçti ve bin 500 dolara çıktı. Bunun önümüzdeki dönemde bin 800 dolara kadar çıkabileceği endişeyle izleniyor” dedi.
“Bu süreci iyi yönetemezsek ekmek fiyatları bırakın 5 TL’yi 11 TL’yi bile görür”
İyi Parti Kalkınma Politikaları Başkanlığı Tarım ve Kırsal Kalkınmadan Sorumlu Başkan Yardımcısı Ergin Kahveci de, “Bizim ekilmeyen alanlar üzerinde yoğunlaşmamız gerekiyor” dedi. Türkiye’nin özellikle son yıllarda uyguladığı yanlış tarım politikaları nedeniyle tarım ürünlerinde dışa bağımlığın arttığını belirten Kahveci, “Bu bağımlılık bizim yetersizliklerimiz üzerinden yürüyor. Bu da kısa vadede bize buğday temininde ve özellikle ay çiçeği tohumu ile ham ayçiçeği yağı temininde kriz olarak gelecek” dedi. Kahveci’ye göre bu krizi fırsata çevirmek ise mümkün.
Kahveci şunları kaydetti:
“Önümüzdeki yıl eğer yine bizim yüzde 20 civarında toplam tahıl üretiminde açığımız olursa bu zaten bugünkü kuraklıktan daha büyük bir felaket çağrısı demektir. Eğer Türkiye’de gübre kullanımına destek sağlayamazsak ve ekim alanlarındaki eksikliği bugünden tespit edemezsek, Ukrayna ile anlaşma sağlansa dahi gıda fiyatlarında yine yüksek fiyatlarla karşılaşacağız. Ukrayna anlaşmasını iyi yönetebilirsek bir açığı kapatabiliriz. İyi yönetemezsek işte o zaman ekmek fiyatları bırakın 5 TL’yi 10-11 TL’yi bile görür. Rekor seviyeye ulaşır.”