Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan’dan sert sözler… Bir sempozyuma katılan Arslan, yasama ve yürütme mensuplarının yargıyı etkilemeye veya itibarsızlaştırmaya yönelik söz tutum ve davranışlardan uzak durması gerektiğini belirterek, “Cübbeyle siyaset olmaz ancak cübbesiz yargılama da olmaz” dedi.
Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, “Masumiyet Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı” başlıklı sempozyuma katıldı. Sempozyumda bir konuşma yapan Arslan, şunları söyledi:
– Hakim ve savcılarımızın anayasal ve yasal yetkilerini aşabilecek ve yargıyı siyasi polemik içerisine çekebilecek söz, tutum ve davranışlardan kaçınması gerekir. Hepimize düşen, hüküm verirken giydiğimiz cübbelerin mehabetine, vakarına uygun şekilde davranmaktır. Aynı şekilde yasama ve yürütme mensuplarının da yargıyı etkilemeye veya itibarsızlaştırmaya yönelik söz tutum ve davranışlardan uzak durması gerekir.
– Cübbeyle siyaset olmaz ancak cübbesiz yargılama da olmaz. Bu gerçeği hiçbir zaman unutmamak gerekiyor zira yargı bağımsızlığı ve masumiyet karinesi ancak bu ilkeleri, anayasal esasları hayata geçirdiğimizde korunabilecek temel değerlerdir. Dolayısıyla yargı bağımsızlığının ve masumiyet karinesinin korunması devam eden yargılamalar konusunda azami hassasiyet gösterilmesine bağlıdır.
HÜKÜM VERME ZORUNLULUĞU
– Anayasa Mahkemesi bu yıl bir karar verdi. Masumiyet karinesiyle yargı bağımsızlığı arasında çok yakın bir ilişki olduğunu ifade etti. Bu karar seri muhakeme usul çerçevesinde bir kuralın iptaline yönelik bir karar. Hepinizin yakından bildiği gibi bu kural gereğince savcılık tarafından belirlenen yaptırım doğrultusunda hüküm verme zorunluluğu getirilmekteydi.
– Anayasa Mahkemesi bu kuralı değerlendirdi ve bir yandan yargı bağımsızlığına diğer yandan da masumiyet karinesine aykırı buldu ve iptal etti. Çünkü Anaysa Mahkemesi’ne ye göre masumiyet karinesi bir kişinin bağımsız bir mahkeme tarafından delilleri serbestçe suretiyle maddi hakikate ulaşması sonucu ancak suçlu kabul edilmesine öngörmektedir.
MASUMİYET KARİNESİYLE BAĞDAŞMIYOR
– Oysa bu kural bu yetkisine mahkemenin hâkimin sınırlandırmaktadır. Bu da hem yargı bağımsızlığıyla hem de masumiyet karinesiyle bağdaşmamaktadır. Suçluluğu mahkeme kararıyla kesinleşmeden bir kişinin suçlu kabul edilmesine yönelik tutum ve davranışlar, mahkemelerin bağımsızlığı ilkesini de zedelemektedir. Dolaysıyla masumiyet karinesi yönelik müdahale yargı bağımsızlığına da zedelemektedir.