Cemil Çiçek: “Yargıdaki bu durum devlete güveni de sarsıyor”

cemil çiçek

TBMM eski Başkanı ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Arabuluculuk ve Uyuşmazlık Çözüm Merkezi (TOBB UYUM) Yönetim Kurulu Başkanı Cemil Çiçek, “Yargıtay’da bir dava ortalama 400 gün bekliyor. Allah düşürmesin. Mesela fikri sınai haklar günümüzde önemli. İlk derece mahkemesinde 500 günde ancak neticelenebiliyor. Ticari davalar 500-600 gün. İstinaf, temyizi sayarsak dediğim gibi 1000 günün üzerinde. Yani bir hukuki itilaf yargı yoluyla 3-3,5 senede ancak bitiyor. Yargıdaki bu durum devlete güveni de sarsıyor” dedi.

Eskişehir Ticaret Odası (ETO) Arabuluculuk Merkezi, düzenlenen törenle açıldı. Açılışa, TOBB UYUM Yönetim Kurulu Başkanı Cemil Çiçek, Eskişehir Valisi Erol Ayyıldız, AK Parti Eskişehir Milletvekili Nabi Avcı, MHP Eskişehir Milletvekili Metin Nurullah Sazak, İYİ Parti Eskişehir Milletvekili Arslan Kabukçuoğlu, ETO Başkanı Metin Güler ile çok sayıda davetli katıldı.

Açılış öncesi konuşan TOBB UYUM Yönetim Kurulu Başkanı Cemil Çiçek, yargı yolunun çok uzun, meşakkatli ve masraflı olduğunu belirterek, şunları söyledi:

* Hem bizim toplumumuzda hem de en gelişmiş demokrasilerde bile yargı yolunun çok uzun, meşakkatli, masraflı ve sonuçta da istenildiği kadar tatminkar olmadığı ortada.

* Dolayısıyla işi yargıya götürdüğümüzde mutlaka adalet tesis edecek, iki tarafta memnun olacak diye bir husus yok. Ama hukuk devletinde birinci uyuşmazlık çözüm yolu bu.

* Bunun çeşitli sebeplerden dolayı tatminkar olmadığı anlaşılmış olmalı ki evvela Avrupa Konseyi bünyesinde alternatif uyuşmazlık çözümleri diye uzun çalışmalarının sonucunda belli kararlar alındı.

* Benim de Adalet Bakanı olarak 2002 yılında katıldığım ilk uluslararası toplantı Alternatif Uyuşmazlık Çözümleri’dir.

“BİR TİCARİ DAVA 1035 GÜNDE BİTİYOR”

Davların çok uzun sürmesinden dolayı herkesin şikayet ettiğini söyleyen Çiçek, şöyle konuştu:

* Yargı yoluna gittiğinizde avukat tutacaksınız, harç yatıracaksınız, bilirkişi ücreti vereceksiniz. Masraflı bir yol. Hepimizin şikayet ettiği konu davaların çok uzun sürmüş olmasıdır.

* Bir ticari dava 1035 günde bitiyor. Yani 3,5 seneye yakın bir süre taraflardan birisi tek ayak üzerinde duruyor. Mal varlığına, banka hesaplarına tedbir konur. Mahkeme koridorlarında isimleri söylenir. Bu da bir itibar kaybıdır.

* Bu ve benzeri sebeplerle o zaman dava şartı olarak bir araya gelecek bir arabulucunun nezaretinde çözümü siz kendiniz bulacaksınız. Anlaşarak, kucaklaşarak, el sıkarak ayrılmış olacaksınız.

“1 MİLYON 271 BİN DOSYA ARABULUCUYA GİTTİ”

İş uyuşmazlıklarında, 1 Ocak 2018 tarihinden 22 Eylül 2021’e kadar 1 milyon 271 bin 627 dosyanın arabuluculuğa gittiğini ifade eden Çiçek, şunları söyledi:

* İş uyuşmazlıkları ilk derece mahkemelerinde ortalama 629 gün sürüyor. Bunun istinafı, temyizi var. Yargıtay’da bir dava ortalama 400 gün bekliyor. Allah düşürmesin. Mesela fikri sınai haklar günümüzde önemli.

* İlk derece mahkemesinde 500 günde ancak neticelenebiliyor. Ticari davalar 500-600 gün. İstinaf, temyizi sayarsak dediğim gibi 1000 günün üzerinde. Yani bir hukuki itilaf yargı yoluyla 3-3,5 senede ancak bitiyor. Yargıdaki bu durum devlete güveni de sarsıyor.

* Tüketici uyuşmazlıklarında 28 Temmuz 2020 ile 22 Eylül 2021 tarihleri arasında arabuluculuğa gönderilen dosya sayısı 85 bin 403, bunun 39 bin 679’u yani yüzde 55’i baştan bitmiş.

* İş uyuşmazlıklarında 1 Ocak 2018 tarihinden 22 Eylül 2021’e kadar 1 milyon 271 bin 627 dosya arabuluculuğa gitmiş, 715 bin 726’sı daha baştan, belki bir saatte, belki 1 günde bitmiş. Demek ki bu kadar rakam itibariyle büyük itilaf bu yol ve yöntemle çözülmüş oluyor.