CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü Raporu’nu yayınladı. Rapora göre; 2021 yılının ilk on ayında en az 27 çocuk öldürüldü. 12-18 yaş aralığında bin 170 çocuk tutuklu, 426 çocuk ise hükümlü olarak cezaevlerinde.
CHP İstanbul Milletvekili ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu, ANKA Haber Ajansı’na 20 Kasım Dünya Çocuklar Günü’ne ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Tanrıkulu, “Çocuklar çocuk işçiliğiyle emek sömürüsünün en büyük muhatabılar. Ayrıca son yıllarda çok artan bir biçimde kamusal alanda çocuklar cinsel istismara maruz kalıyorlar ve bunu yapanlar büyük oranda cezasızlıktan faydalanıyorlar. Özellikle mülteci çocuklarının ülkemizde ve dünya uğradıkları çok ağır insan hakları ihlalleri var” dedi.
Tanrıkulu şöyle konuştu:
“1989 yılında BM Genel Kurulu’nda Çocuk Hakları Sözleşmesi kabul edildi ve 20 Kasım tarihide bu kabul ile birlikte çocuk hakları günü olarak ilan edildi. Türkiye sözleşmeye 1990 tarihinde taraf oldu ve 1994 tarihinde de yürürlüğe girdi. O zamanda bu zamana çocuk hakları sözleşmesinde tarafız. Türkiye sözleşmeye taraf olurken çekinceler de koydu. Çocukların kendi kültüründe yaşamaları, kendi dillerini özgürce kullanma haklarına çekince koydu. Geçen 27 yıllık süre içeresinde Çocuk Hakları sözleşmesi birçok alanda ihlal edilmeye devam ediyor. Çocuklar işçi olarak çalıştırılıyorlar, cinsel istismara maruz kalıyorlar ve bebekler, çocuklar cezaevindeler.
Cezaevlerinde hükümlü, tutuklu çocuklar var ve dahası bebekler, çocuklar cezaevlerinde anneleriyle beraber hiçbir çocuğun olmadığı ortamda yaşıyorlar sadece yetişkinlerle birlikte. Çocuklar çocuk işçiliğiyle emek sömürüsünün en büyük muhatabılar. Ayrıca son yıllarda çok artan bir biçimde kamusal alanda çocuklar cinsel istismara maruz kalıyorlar ve bunu yapanlar büyük oranda cezasızlıktan faydalanıyorlar. Özellikle mülteci çocuklarının ülkemizde ve dünya uğradıkları çok ağır insan hakları ihlalleri var. Mülteci çocuklar çok daha ağır bir biçimde cinsel istismara ve emek sömürüsüne maruz kalıyorlar. Eğitimden, barınmadan uzak bir biçimde yaşıyorlar. Her şeye rağmen çocukların çocuk gününü kutluyorum, insan hakları gününü kutluyorum ve onların daha iyi bir gelecek bırakmak için çaba içerisinde olmaya, mücadele etmeye devam edeceğimizi bir kez daha ifade ediyorum.”
“Dünyada her 4 çocuktan birinin temiz suya erişimi yok”
Raporda şu değerlendirmelere yer verildi:
“UNICEF verilerine göre, dünyada aşırı yoksulluk sınırı içinde 862 milyon kişi var, bunların 385 milyonu çocuk. UNICEF verilerine göre, 2040 yılında iklim krizi nedeniyle her 4 çocuktan birinin temiz suya erişimi olmayacak. UNESCO verilerine göre 262 milyon çocuğun okula erişimi yok.
Girls Not Brides verilerine göre 650 milyon kadın ve kız çocuğu 18 yaş altı evliliğe zorlandı. Her yıl 12 milyon kız çocuğu 18 yaşından önce evlendiriliyor.
UNHCR’ın 2019 verilerine göre dünyada yerinden edilen 71 milyon insanın 31 milyonu çocuk. 13 milyon çocuk savaş ve çatışmalar sebebiyle ülkelerinden ayrılıp başka ülkelere sığınmak zorunda bırakıldı. Mülteciler Derneği verilerine göre, Türkiye’de kayıtlı yaklaşık 4 milyon mültecinin 1 milyon 764 bin 863’nü (yüzde 47,4) 0-18 yaş arası çocuklar oluşturuyor.
ILO verilerine göre, dünyada 152 milyon çocuk işçi var. Her 10 çocuktan 7’si ağır ve tehlikeli işlerde çalışıyor. Çocuklarımız hala Türkiye’de çocuk işçiliğinin en kötü biçimleri kabul edilen alanlarda, yani sokakta, küçük ve orta ölçekli işletmelerde ağır ve tehlikeli işlerde, tarım alanlarında çalışıyor.
İSİG verilerine göre, son sekiz yılda en az 513 çocuk iş cinayetlerinde öldü. Covid-19 ile birlikte okulları kapatan ve “uzaktan eğitim” uygulamasına geçen AKP Hükümeti, bilgisayarı ve internet bağlantısı olmayan yüzbinlerce çocuğa yeterli eğitim imkanı sağlayamadı. Okulların açılması akabinde ise, salgın yine kontrolden çıktı.
“İlk 10 ayda 27 çocuk öldürüldü”
Bianet tarafından düzenli olarak yayınlanan “Erkek Şiddeti Çetelesi’ne” göre, 2021 yılının ilk on ayında erkekler tarafından öldürülen çocuk sayısı ise en az 27. 2021 yılının ilk on ayında güvenlik güçlerinin silah kullandığı olaylarda en az 2 çocuk yaşamını yitirdi, 2 çocuk yaralandı. Yıl içinde polis ve asker araçlarının neden olduğu olaylarda en az 4 çocuk yaşamını yitirdi, 2 çocuk yaralandı. 2021 yılının ilk on ayında en az 2 çocuk kara mayınları ya da sahipsiz bomba ve patlayıcılar nedeniyle yaşamını yitirdi, 1 çocuk yaralandı.
“AB ülkelerine ulaşmaya çalışan 440 çocuk ve genç yollarda hayatını kaybetti”
Mülteci Hakları alanında çalışan Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşu Lost in Europe’un verilerine göre, Ocak 2018 ile Haziran 2019 arasında Avrupa Birliği ülkelerine ulaşmaya çalışan 440 çocuk ve genç yollarda hayatını kaybetti. Almanya Kamu Radyo Televizyon Kurumu Radyo Berlin Brandenburg’un bildirdiğine göre, sözü edilen zaman zarfında hayatını kaybeden 440 çocuk ve genç arasında 35 de bebek bulunuyordu. Kuruluş, hayatını kaybedenlerin çoğunun boğularak can verdiğini belirtiyor. Söz konusu bebek, çocuk ve gençlerin Türkiye, Libya veya Fas üzerinden Akdeniz’i geçerek Avrupa’ya ulaşmaya çalıştığı bildiriliyor. Uluslararası Göç Örgütü, Akdeniz’i geçerken hayatını kaybeden çocukların bütün dünyada hayatını kaybeden mülteci çocukların dörtte birinin oluşturduğunu bildiriyor. Hayatını kaybettiği bildirilen 440 çocuk ve genç arasında Avrupa içinde yollarda veya sığınmacı kamplarında hayatını kaybedenler de yer alıyor.
Avrupa’da kaçak yolla tır veya kamyonlarda bir yerden başka bir yere gitmeye çalışan çok sayıda kişinin de havasızlıktan hayatını kaybettiği olaylar meydana gelmişti. Çocuk ve gençlerin trafik kazalarında da hayatını kaybettiği belirtiliyor. Hayatını kaybeden çocukların üçte birinin kimliklerinin bile tespit edilemediği de verilen bilgiler arasında.
Yıl içinde cezaevlerinde de en az 1 çocuk yaşamını yitirdi. Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünün (CTE) verilerine göre 5 Ocak 2021 tarihi itibarıyla Türkiye hapishanelerinde 12-18 yaş aralığında 1170 tutuklu çocuk, 426 hükümlü çocuk var. Burada çocukların yalnızca çocuk hapishanelerinde tutulmadığı, duruma göre yetişkin hapishanelerinin çocuk koğuşlarında da hapsedildiği notunu düşmek gerekiyor. İnsan hakları alanında çalışan örgütlerin verilerine göre, 2021 yılının ilk 10 ayında gözaltında ya da toplumsal olaylarda en az 23 çocuk, güvenlik güçlerinin işkencesine ya da kötü muamelesine maruz kaldı.
“İlk 10 ayda en az 160 çocuk cinsel istismara uğradı”
Bianet’in ‘Erkek Şiddeti Çetelesi’ne göre, 2021 yılının ilk on ayında en az 160 çocuk, erkeklerin cinsel istismarına uğradı. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile bağlı ve ilgili kuruluşlarının 2022 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sunum yapan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı, koruyucu aile yanında kalan çocuk sayısının 19 yılda 16 kat arttığını söyledi. TÜİK verileri 2014-2017 yılları arasında 7 bin 466’ı erkek, 51 bin 818’i kız olmak üzere toplam 59 bin 284 çocuğun cinsel istismara maruz kaldığını gösteriyor
İHD İstanbul Şubesi Çocuk Hakları Komisyonunun Raporuna (2019) göre, son 16 yılda 18 yaşın altında 440 bin çocuk doğum yaptı. Raporda, cinsel suçların yüzde 46’nın çocuklara karşı işlendiği belirtildi. Son 17 yılda cinsel istismar suçlarında azalma olsaydı, söz konusu veriler erişme kapatılır mıydı?”
