Gerçek Özel- Murat Bayar
Üreticiyi desteklemesi gereken TMO (Toprak Mahsulleri Ofisi), ihtiyaç yok derken bile buğday ithal edince, 4 milyon hektar araziyi çiftçi ekmedi. 1 milyon çiftçi mesleği bıraktı. Türkiye bugün buğdayda bile ithalatçı durumunda.
Bir dönem Türkiye’nin ihtisaslamşı ürünü olarak kabul edilen buğdayda ithalatını hızla arttıran Türkiye, çiftçinin desteklenmesi hedefiyle kurulan, fakat son dönemde ithalat yapan bir kurum haline dönüştürülen TMO (Toprak Mahsulleri Ofisi) eliyle, 2001-2009 döneminde 59 milyon ton buğday ithal etti.
Diyeceksiniz ki, ne var bunda, ihtiyaç var ki ithal ediliyor.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Baki Remzi Suiçmez, TMO’nun Mart 2020’de herhangi bir stok sıkıntısı olmadığını açıklamasına karşın gerek hasat öncesi ve gerekse sonrasında ithalata neden devam ettiğini soruyor!
Bosna Hersek’ten buğday ithal ediyoruz!
Buğday ithalatında gümrük vergisi sıfırlandı. Yüzde 45 iken 21 Ekim 2020’de bu oran yıl sonuna dek sıfırlanmış, daha sonra bu tarih Nisan 2021’e kadar ötelenmişti.
Bosna Hersek’ten yapılacak gümrüksüz ithalat içinde 85 bin tonluk makarnalık buğday ve 75 bin tonluk ayçiçeği tohumu ithalatı da önemli bir kalem olarak yer aldı.
Resmi verilere göre sadece 2020’nin ocak- eylül döneminde 6,8 milyon ton buğday ithalatı yapıldı. Bu ithalatın faturası da 1,6 milyar dolar oldu.
Suiçmez, Türkiye’nin ihtiyacı olan diğer buğdayın alınmasının nedenini fiyatları dengelemek, olarak tanımlıyor:
“Ama o şöyle işliyor. TMO üç kez buğday, üç kez de arpa için ihaleye çıktı. Siz buğdaya 1750 TL taban fiyat verir piyasada bu 2.500 TL’ye çıkarsa bu sefer ihalelerle yurt dışından 2.400 TL’ye alıp, yem sanayine 1.900 TL’ye, maliyetinin altında verirseniz burada bir yanlışlık olduğunu söyleriz.”
Kendi çiftçimizi desteklememiz halinde ithalata gerek kalmayacağını kaydeden Suiçmez, üreticinin desteklenmesi taban fiyatlarının girdi maliyeti hesaplanarak yapılması durumunda Türkiye’nin, tarım da sorun yaşamayacağını vurguluyor.
Oysa, 4 milyon hektardan fazla tarım arazisini, 1 milyon çiftçinin ekmekten vaz geçtiğini belirten Suiçmez, “Ekseydik ithalata gerek kalır mıydı?” diye soruyor!