Çin’den ABD’ye yanıt ! Tayvan gerilimi yükseliyor

cin-abd-getty-1559520_2

ABD Başkanı Joe Biden’ın, Çin’in Tayvan’a saldırması durumunda Tayvan’ı savunacaklarına yönelik sözlerine Çin’den yanıt geldi.

Çin Dışişleri Sözcüsü Vang, “ABD, Çin halkının (Tayvan’la ilgili) egemenliğini ve toprak bütünlüğünü koruma kararlılığını hafife almamalıdır.” dedi.

ABD Başkanı olarak göreve başladığı Ocak 2021’den bu yana ilk Asya gezisini gerçekleştiren Joe Biden, Çin-Tayvan meselesine ilişkin açıklamalarda bulundu. Ziyaretinin Japonya ayağında olan Biden, Tokyo’da bir gazetecinin “Çin, Tayvan’a saldırırsa ABD adayı savunur mu?” sorusuna “Evet” yanıtını verdi.

Biden, sözlerine şöyle devam etti:”Bu yaptığımız bir taahhüt. Tek Çin politikası üzerinde anlaştık. Bütün anlaşmalar bu nokta üzerinden yapıldı ancak zorla alınacak olması fikri, uygun değil” 

Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.

Bu girişim Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin ardından 1971’de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.

Pekin yönetimi, “Tek Çin” ilkesini benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.