Türkiye’deki büyük elektrik kesintilerinin ardında, özel sektörün zam için deveti tehdit ettiği iddiası var. Gazetemize konuşan uzmanlara göre, özel sektör tekeli çözülmezse Türkiye’yi büyük elektrik sistemi çöküntüleri bekliyor olacak.
31 Mart 2015’te dünyanın 7. en büyük elektrik kesintisine sahne olan Türkiye, 2 Ağustos 2021’de de benzer bir provayı yaşadı. İhtiyacının 2 katı kadar elektrik kapasitesi olan Türkiye’de, kurulu güç santrallerinin üçte birinin eş zamanlı olarak, ‘arıza’ bildirmesi kafaları karıştırdı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın’ın, “Elektrik kesintileri, zam için özel sektörün tehdidi” iddialarını konunun uzmanlarına sorduk.
YÜZDE 70’İ ÖZEL SEKTÖRÜN ELİNDE
Eski Petrol Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Pamir, 98 bin megavat kurulu gücü bulunan Türkiye’nin 50 bin megavat ihtiyacı rahatlıkla karşılayabileceğini belirterek, iddiaları doğruladı. Makine Mühendisleri Odası 2021 Haziran Raporu’na göre EPİAŞ’ın yüzde 30’u TEİAŞ’ın yüzde 70’i özel sektörün elinde ve manipülasyona açık durumda.
ÖZEL SEKTÖRÜN İNSAFINA TERKEDİLDİ
Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu Üyesi Orhan Aytaç, özel sektörün insafına terk edilen elektrikte piyasa işleyişini şöyle anlattı: “Gün içinde elektrik fiyatı daha düşük ise özel sektör santrali çalıştırmıyor. Bilgisayar üzerinden yapılan pazarlıkta anlaşma sağlanırsa, santral devreye giriyor.”
ÜRETİMDE KAMU BİTTİ
Türkiye’de elektrik üretiminin yüzde 80,5’i özelin kalan 19,5’i devletin elinde diyen, Elektrik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Özdağ ise tekele işaret ederek, “Elektrik üretiminde kamu bitti, özel sektör tekeli yaratıldı. Piyasa pazarlık için pik saatlerde ‘Arıza var’ diyor. Santrallerin üçte biri aynı anda arıza bildiriyor” dedi. Arıza iddiasının, inandırıcı olmadığını belirten Özdağ, kamunun elektrikte inisiyatifi eline almaz ise 31 Mart 2015’deki sistem çökmelerinin olağanlaşacağını açıkladı.