Fransa, Avustralya’nın kendisiyle denizaltı projesini iptal ederek ABD ve İngiltere ile anlaşmasının ardından Washington ve Canberra Büyükelçilerini geri çağırdı.
Avustralya, Fransız tasarımlı denizaltı anlaşmasını iptal ederek ABD ve İngiltere ile 40 milyar dolarlık yeni bir anlaşmaya varmıştı. Bu kararın ardından Fransa, Washington ve Canberra Büyükelçilerini ‘istişare için’ geri çağırdı.
“Müttefik ve ortaklar arasında kabul edilemez bir tutumdur”
Dışişleri Bakanlığı Jean-Yves Le Drian tarafından yapılan basın açıklamasında, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un talimatıyla Fransa’nın Washington ve Canberra Büyükelçilerini istişare amacıyla acilen geri çağırma kararı aldıkları belirtildi.
Bu istisnai kararın 15 Eylül’de Avustralya ve ABD tarafından yapılan açıklamaların ciddiyetinden kaynaklandığı vurgulanan açıklamada, “Avustralya’nın Fransa ile 2016’dan bu yana sürdürdüğü okyanus sınıfı denizaltı projesinin terk edilmesi ve ABD ile nükleer enerjili denizaltılara dair iş birliğini hedefleyen yeni bir ortaklık kurulduğu duyurusu, müttefik ve ortaklar arasında kabul edilemez bir tutumdur. Bunun sonuçları ittifaklarımıza, ortaklıklarımıza ve Hint-Pasifik bölgesinin Avrupa için önemine dair anlayışımızı etkileyecektir” ifadelerine yer verildi.
3 ülkenin liderleri basın toplantısı düzenlemişti
ABD Başkanı Joe Biden, Britanya Başbakanı Boris Johnson ve Avustralya Başbakanı Scott Morrison ile 16 Eylül’de düzenlediği çevrim içi basın toplantısında, AUKUS adı altında yeni bir güvenlik iş birliği kurulduğunu ve bu kapsamda ABD ve İngiltere’nin Avustralya ile nükleer enerjili denizaltı teknolojisini paylaşacağını duyurmuştu.
AUKUS anlaşmasının devreye girmesiyle Avustralya, 2015’ten beri Fransa ile yürüttüğü, maliyeti başlangıçta 43 milyar dolar olarak açıklanan, daha sonra 90 milyar dolara yükseltilen ve ülkede tartışmalara yol açan Taarruz Denizaltı Programı’nı durdurduğunu duyurmuştu.
Bu duruma tepki gösteren Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ile Savunma Bakanı Florence Parly, Avustralya hükümetinin Fransa ile denizaltı programını durdurmasının ve ABD ile nükleer denizaltı inşa etme konusunda anlaşma kararının iş birliği ruhuna aykırı olduğunu açıklamıştı.
