Gazeteci Barış Terkoğlu, Ekrem İmamoğlu’nun masasındaki ‘Neden kaybettik?’ raporunun detaylarını yazdı.
Barış Terkoğlu, Cunhuriyet’teki köşesinde, ‘CHP’deki yenilgi dersleri’ başlıklı bir yazı yazdı. İmamoğlu’nun masasındaki raporun ilk maddesinde, ‘Seçimin gündemini Erdoğan kampanyası belirledi’ analizine yer veriliyor.
Terkoğlu’nun yazısından ilgili bölüm şöyle:
CHP içinde, bir seçim raporu olduğunu öğrendim. Kaynağı, Ekrem İmamoğlu’nun çalıştığı düşünce kuruluşları. İmamoğlu’nun isteğiyle, “Neden kaybettik?” muhasebesi yapıp onun masasına koymuşlar.
‘KİM, KİME OY VERDİ?’ ANALİZİ
Raporu okudum, önce “Kim kime oy verdi?” analizi yapılmış. Erdoğan’ın en yüksek oy aldığı seçmen grupları şöyle sıralanmış: Başörtülü kadınlar yüzde 70.1, düşük eğitimliler yüzde 62.3, “dindarım” diyenler yüzde 62, ev kadınları yüzde 61.3, milliyetçiler yüzde 57.7.
Aynı liste Kılıçdaroğlu’nda farklı: Öğrencilerde yüzde 52, üniversite mezunlarında yüzde 57.8, Atatürkçülerde yüzde 58.3. Öte yandan “dindarım” diyenlerde yüzde 33.6’da ve milliyetçilerde yüzde 35’te kalmış.
Raporda yazanlardan bir özet çıkarmak gerekirse:
– Seçimin gündemini Erdoğan kampanyası belirledi: İktidar kanadının muhalefete dönük “Yönetemezler, dağınıklar, tutarlı değiller, kaos çıkarırlar” ve “Terörle işbirliği yapıyorlar, güvenlik krizi yaratırlar” eleştirileri karşılık buldu.
– Yönetim mimarisi ve Millet İttifakı’nın itibar kaybı: Masa, bakanlıkların, vekilliklerin ve bürokrasinin paylaşıldığı bir çıkar ittifakı olarak algılanmaya başlandı. Bakanlar ve kilit bürokratlar kadrosunun masada konuşulmadığı, üzerinde uzlaşılmadığı görüldü.
– Muhalefet, iktidarın terör bağlamında topluma derinden hissettirdiği güvenlik talebini hafife aldı, güvenlik-demokrasi/özgürlük dengesi etrafında ikna edici bir gündem oluşturamadı. CHP-HDP koalisyonu söylemi etkili oldu, karşılık verilemedi. Kürtleri incitmeden milliyetçi seçmenin yatıştırılması da mümkündü. Ancak kampanya güvenlik talebini önce görmezden gelip sonra da aşırı yatırım yapınca tutarsızlık daha da belirginleşti.
– FETÖ destekliyor söylemini ve FETÖ’cülerin manipülasyonlarını boşa çıkaran etkili bir karşıt söylem geliştirilemedi. Özellikle Muharrem İnce kaset vakasının FETÖ ve CHP’nin, özellikle Kılıçdaroğlu’nun işbirliği ile yapıldığı iddiası boşa çıkarılamadı ve etkili oldu.
– İki lider arasındaki rekabet iki farklı Türkiye fikri etrafında bir referanduma dönüştürülemedi. Erdoğan’la Kılıçdaroğlu değil; yoksul, baskıcı ve otoriter Türkiye ile adil ve demokratik Türkiye yarışıyor ana fikri öne çıkmadı.
– Kılıçdaroğlu kampanyası kazanmaya değil, aday olmaya ve adaylığını kanıtlamaya dönüktü. Üstelik bu kampanya her türlü şüpheyi, eleştiriyi, itirazı anlamaya ve demokratik zeminde tartışmaya dönük değil, bastırmaya, ezmeye, gözden düşürmeye dönük baskıcı bir yöntemle yapıldı.
– Bildiğimiz, tanıdığımız, sevdiğimiz Kılıçdaroğlu gitti, yerine gerçekdışı, kurgu bir karakter olan Kılıçdaroğlu geldi. Seçmenler Kılıçdaroğlu’na Erdoğan’a alternatif olarak değil, Erdoğan’dan farklılaşan bir liderlik tarzı ürettiği için itibar ediyorlardı. Kurgulanmış Kılıçdaroğlu portresi gerçek ve samimi bulunmadı, Erdoğan’a benzetildi ve benimsenmedi.
– Seküler-milliyetçi seçmenin yönetilememesi: Akşener’in ağır eleştiriler yaparak masadan kalkması ve ardından dönmesi, İnce’nin ve son olarak Oğan’ın çıkışları seküler-milliyetçi genç seçmenin ittifaka bağlılığını zayıflattı.
– Ekonomiyi birinci gündem yapamamak: Millet İttifakı ekonomi gündemini kendi lehine kullanmayı başaramadı. Sade bir iletişimle ekonomideki adımlar anlatılamadı, güçlü kadro ilan edilip seçmende güven de oluşturulamadı.
– Kastedilmemiş kutuplaşma sorunu: Bir tarafta kucaklaşma, bir tarafta intikam ve yargılama tezatlar olarak öne çıktı. Bu tutum kutuplaşmayı besledi, rakip aday seçmenini vefa ve koruma duygusuna taşıdı.
– Sade, odaklı, etkili mesajlar verilemedi: Mesaj ve vaat bombardımanı yerine, ne yapılacağını bir ya da iki kelimeyle açıklayan kısa ve sade mesajlara odaklanılamadı.
– Saha da ikna olmadı: İktidar ittifakının manipülasyonlarına, yalan propagandalarına karşı seçmeni bire bir ikna edebilecek bir saha mobilizasyonu kurulamadı. Medya, yargı, hükümet imkânlarının tamamı Erdoğan lehineydi, çare sahada etkin bir yüz yüze çalışmaydı, ancak enerji ve kaynaklar sosyal medya kampanyalarına ayrıldı. Orada da finansal kabiliyetler Erdoğan’la boy ölçüşmeye yetecek büyüklükte değildi. Sahada etkisizliğin bedeli ağır oldu.