İngiltere, Rusya’nın Ukrayna’nın doğusundaki iki ayrılıkçı cumhuriyetin bağımsızlığını tanımasına misilleme olarak beş Rus bankası ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yakınlığıyla tanınan üç milyardere yaptırım kararı aldı. IS Bank, General Bank, Promsvyazbank ve Karadeniz Bankası İngiltere’nin yaptırım listesine girerken, Rus milyarderler Gennadi Timçenko, Boris Rotenberg ve Igor Rotenberg’in de ülkedeki mal varlıkları donduruldu. İngiltere Başbakanı Boris Johnson açıklamasında, 5 Rus bankasını yaptırım listesine aldıklarını duyurdu.
Johnson, yaptırımları açıklarken şu ifadeleri kullandı:
Putin’e diplomasi yoluyla hedeflerini gerçekleştirmesi için her türlü imkanı tanıdık. Ukrayna’ya Rus güçlerinin sevkiyatının miktarının yeni bir işgale işaret ettiğine şüphe yok. Son ana kadar diplomasiden vazgeçmeyeceğiz. Emsali görülmemiş tedbirler uygulamaya girecek.
Şimdi İngiltere ve müttefikleri Rusya’ya yardımları uygulamaya başlayacak. 5 Rusya bankasını ve 3 kişiyi yaptırım listesine aldık. Bu kişilerin İngiltere’deki varlıkları dondurulacak. İngiltere’de ticaret yapmalarına izin verilmeyecek
Tüm NATO müttefiklerini mutlaka korumak zorundayız. Putin’in nihayetinde başarısız olduğunu görmemiz gerekiyor. Tüm Avrupa ve NATO bunun için bir araya gelmelidir. İngiltere, bunun için elinden gelen her şeyi yapacaktır. Güç gösterisinden kaçınmalıyız, bedeli ağır olur.
Peki bu üç oligark kimdir?
GENNADİ TİMÇENKO
Putin’e yakınlığıyla tanınan Timçenko, ‘Rusya’daki en güçlü isimlerden biri’ olarak anılıyor. Bloomberg Milyarderler Endeksi’ne göre, 23.5 milyar sterlinlik servetiyle Rusya’daki altıncı en zengin kişi. Timçenko, doğalgaz şirketi Novatek ile petrokimya şirketi Sibur Holding’de hisse sahibi olmasının yanı sıra enerji, ulaştırma ve altyapı sektörlerinde yatırımları bulunan Volga Grup’un da kurucusu. Rusya’nın Kırım’ı ilhak ettiği 2014’ten bu yana ABD tarafından yaptırımlara tabi tutuluyor. STimçenko aynı zamanda, Rusya Ulusal Hokey Ligi’nin de başkanı. İngiltere’nin yaptırım kararında, Timçenko’nun kurucusu olduğu ve Bank Rossiya’nın ana hissedarlarından biri olan Gunvor şirketinin, Rusya’nın 2014’te Kırım’ı işgal etmesi sonrasında Ukrayna’nın istikrarsızlaştırılmasına yardım ettiği savunuldu.
BORİS ROTENBERG
Rotenberg ailesi Putin’e en yakın oligark gruplarından biri. Yaptırım listesine kardeşi Igor’la birlikte alınan 65 yaşındaki Boris Rotenberg, ailesiyle birlikte Rusya’daki en büyük gaz boru hatları ve elektrik enerjisi tedarik hatları inşaat şirketi olan SGM (StroyGazMontazh) grubu ile servetini elde etti. Forbes tarafından 2016 yılında yayımlanan “en zenginler” listesinde 1,07 milyar dolarlık servetiyle 69’uncu sırada yer aldı. Boris Rotenberg ve ortağı olduğu SGM, ülkedeki en büyük doğalgaz şirketi Gazprom’la yakın ilişkilerinin yanı sıra Soçi Kış Olimpiyatları için açılan 5 milyar avroluk 20 inşaat projesinin ihalesini de üstlendi. Ayrıca Formula 1 gibi uluslararası otomobil yarışlarının sponsorları arasında da yer alan aile, geçtiğimiz yıllarda Panama Belgeleri’nde de off-shore hesaplarıyla gündeme gelmişti.
IGOR ROTENBERG
Yaptırım listesine alınan Igor Rotenberg de SGM’nin ortakları arasında yer alıyor. 48 yaşındaki Rotenberg, 6 Nisan 2018’de ABD yaptırımları listesine alındı. Aynı zamanda NPV Mühendislik Grubu’nun sahibi olan Igor Rotenberg, 2000’li yıllarda devlet kademelerinde de görev aldı. Mülkiyet Bakanlığı’nda ve Rus Demiryolları’nda üst düzey görevler alan Rotenberg, 2011’de de Gazprom yöneticileri arasında yer aldı. Yaptırımların hedefinde yer alan şirket SGM ve ortakları, 2008’de Arkady Rotenberg tarafından Rus petrol ve gaz devi Gazprom’un kontrolündeki beş şirketi satın aldıktan sonra kuruldu. Petrol ve gaz taşıma sistemlerine altyapı sağlayan şirketin yıllık 276 milyar dolar geliriyle ülkenin en büyük şirketleri arasında kabul ediliyor. Rotenberg ailesi Ocak 2019’da Kırım Köprüsü’nü inşa eden yatırımcılar arasında da yer aldı.
