İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) bağlı İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) yaptığı “İstanbul’da Enerji Yoksulluğuna Doğru” araştırmasına göre, son 4 yılda elektrik faturalarında yüzde 300 oranında bir değişim yaşandı. Metro İstanbul’un fatura tutarlarına bakıldığında ise 2021 yılında toplam 385 milyon TL olan rakamın 2022 yılının sonu itibariyle 744 milyon TL’ye ulaşacağı öngörülüyor.
İPA’nın “İstanbul’da Enerji Yoksulluğuna Doğru” araştırmasının sonuçları yayımlandı. İstanbullunun gündeminin ele alındığı raporda, son dönemde yaşanan zamlarla birlikte elektrik faturalarındaki artışın, İstanbulluların en önemli gündemleri arasında olduğu belirtildi. “Türkiye’nin enerji politikalarındaki özelleştirme ve dışa bağımlılık ile yaşanan ekonomik krizle birlikte artık, ‘enerji yoksulluğuna’ giden bir sürece kapı açtığı” belirtildi.
İBB İPA’nın yayımladığı rapor, İstanbul’da enerji yoksulluğuna giden süreci ve çözüm önerilerini ele aldı.
“Elektrik artık en pahalı temel ihtiyaçlardan biri”
Raporda, elektriğe gelen yüzde 50 ila 125 oranında zamdan sonra elektriğin en pahalı temel ihtiyaçlardan biri olduğu belirtildi. İstanbul Planlama Ajansı’nın raporuna göre, “enerjide özelleştirme politikaları ve dışa bağımlılık sebebiyle enerji yoksulluğuna dönüşen süreç” sadece sanayici ve büyük üreticileri değil, hane halkının gündelik yaşamını da doğrudan etkiliyor.
4 kişilik evin faturası 105 liradan 408 liraya yükseldi
4 kişilik bir hanenin 2018 yılında aylık ortalama elektrik faturası bedeli 105 TL iken bugün bu değer 408 TL. Bu durum, son 4 yılda elektrik faturalarında yaklaşık yüzde 300 oranında bir artış yaşandığını gösteriyor.
İSKİ maliyetindeki değişim
2022 Ocak ayında yapılan elektrik zamları sonucunda; İBB iştiraklerinden olan İSKİ’nin 2021 yılı elektrik maliyetinin var olan birim fiyatlar üzerinden hesaplandığında 2022 yılında yüzde 117 artacağı öngörülüyor. Benzer bir şekilde, Halk Ekmek’in Aralık 2021 fatura tutarının Ocak 2022’de yüzde 80 arttığı biliniyor.
Raylı sistem işletmeciliği alanında faaliyet gösteren Metro İstanbul’un fatura tutarlarına bakıldığında ise 2021 yılında toplam 385 milyon TL olan rakamın 2022 yılının sonu itibariyle 744 milyon TL’ye ulaşacağı ve yüzde 93’lük bir artış olacağı tahmin ediliyor.
“Çözüm kamulaştırma ve sürdürülebilir enerji politikaları”
Raporda, yaşanan elektrik fiyatları sorununa çözüm önerileri de yer aldı.
‘Ekonomik kriz sebebiyle Türkiye’nin her yerinde olduğu gibi İstanbul’da da vatandaşların elektrik, su ve doğalgaz faturalarının ödenmesinde zorluklarla karşılaştığı’ belirtilerek, şunlar kaydedildi:
“Kamu tarafından sunulan hizmetlerden olan su ve doğalgaz için fatura ödemelerinde borç erteleme ya da yeniden yapılandırmaya gidilerek bu kriz zamanında çözüm sunulabiliyor. Ancak tamamı özelleştirilen elektrik dağıtımında ödeme esnekliği çok daha kısıtlı. Gelecekte İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin ve tüm yerel yönetimlerin kamusal hizmet sorumluluğuyla elektrik dağıtımında yeniden rol almasını sağlayacak bir düzenleme ile kapsayıcı ve sürdürülebilir bir enerji vizyonunu çalışma programlarına alması gerekiyor.”