Tam kapanmanın ardından başlaması beklenen normalleşme için hükümette yapılan değerlendirmelere göre koronavirüste vaka sayısı en fazla 10 bin olduğu takdirde kademeli açılmaya geçilecek. Türkiye’de ilk olarak küçük işletmeler açılacak, yüz yüze eğitim başlayacak, düğün ve taziyeler ise bekleyecek.
Tam kapanma 17 Mayıs saat 05.00’te sona erecek. Sonrasına ilişkin süreç için ise gözler Cumhurbaşkanlığı Kabine’sine çevrildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “İnşallah 17 Mayıs itibarıyla başlayacak yeni normalleşme takvimimizi önümüzdeki günlerde açıklayacağız. İlk Kabine toplantımızın en önemli gündem maddelerinden bir tanesi de zaten bu olacak” demişti.
Hürriyet gazetesinden Nuray Babacan’ın haberine göre, 14-15 Mayıs tarihlerindeki vaka sayısı ve hızı, bayramdan sonra alınacak kararlar için belirleyici olacak. 17 Mayıs’ta en fazla on bin vaka olması üzerine plan yapılıyor. Bu durumda kademeli açılma gündeme gelecek. Ancak kalabalıklarla yapılan faaliyetlerin yasağı sürecek.
Veriler 14-15 Mayıs’ta yeniden masaya yatırılacağı, tam kapanmanın üzerinden iki hafta geçmiş olması nedeniyle sonuçların ve etkinin değerlendirileceği belirtiliyor. Yapılan değerlendirmelerde, ‘pozitiflik oranı, yayılma hızı, hastane kapasiteleri’ dikkate alınacak. Bu sonuçlara göre kademeli açılma ile kısıtlamaların çerçevesi yeniden belirlenecek.
Uzmanlar, bu konuda dikkatli davranılmaması ve Mart başındaki hataya düşülmesi durumunda, tüm kazanımların kaybedileceği yorumları yapıyor. Yetkililer, “Önümüzdeki haftanın cuma ve cumartesi gününde çıkacak rakamlarda, kısıtlamaların etkisini daha net göreceğiz. Çünkü bir tedbir alındığında bunun etkisi 12-14 gün sonra ortaya çıkıyor. Ama 17 Mayıs’tan itibaren her şey bir anda açılmayacak” diyor.
Yoğunluk seviyesine göre açılma
Kademeli esnemede ilk olarak okulların seyrekleştirilmiş açılması, insan sirkülasyonunun daha az olduğu yerlerin normalleşmesi, küçük esnaf ve işletmelerin belli kurallar dahilinde faaliyetine başlaması planlanıyor. Havaların ısınması ile bahçeleri bulunan kafe ve restoranların, avukatlık, ütücü, berber, kuaför gibi yoğun müşterisi olmayan ve tekli müşterisi olan yerlerin ilk normalleşen yerler olacağı ifade ediliyor. Yaş kısıtlaması bulunan kişilere yönelik sokak yasakları da hafta sonlarından başlayarak kademeli hafifletilecek.
Giyim, çanta, süs eşyası ve züccaciye gibi ürünler satılan yerlere metrekareye düşecek insan sayısı dikkate alınarak izin verilecek. Nikah salonlarının azami yüzde 25 kapasitesinin aşılmaması şartlarına uyarak kademeli açılması da beklentiler arasında. Cami ve mescitlerde benzer kurallar çerçevesinde cemaatle namaz kılınmaya başlanacak ve vaazirşat hizmetlerine başlanacak. Kalabalığın yoğun olduğu AVM ve benzeri yerlerin ise en az 10 günlük kademeli esnemenin sonuçları görüldükten sonra yüzde 50 kapasite ile açılacağı belirtiliyor.
Önce esnaf ve yüz yüze eğitim
Yetkililer, “Kademeli açılışın arasına birer hafta koymak gerekir. Önce küçük işletmeler, daha sonra eğitim veren ilkokullar, 8 ve 12. sınıflar, bir de üniversitelerin yüz yüze eğitim veren tıp gibi bölümlerindeki sınıfların derslerinin başlaması gerekir. Onun için vaka sayılarının binlere düşmesini beklemek doğru değil” değerlendirmesini yapıyor.
Kademeli açılma sırasında düğün, taziye, asker uğurlama gibi kalabalıkların aynı yere geldiği organizasyonlarda kısıtlamaların aynen devam etmesi gerektiği belirtiliyor.
