Kamu bankaları reklamları iktidara yakın yayın organlarına verirken, muhalif yayın organlarına ise hiç ilan vermedikleri ortaya çıktı. Reklamda aslan payı Turkuvaz Grubu’nun olurken, Türkgün en fazla reklam rekoru, Aydınlık ise listeye ‘en hızlı giriş’ rekoru kırdı.
Kamu bankalarının geçen yıl, iktidara yakın gazeteleri reklama boğarken, muhalif yayın kuruluşlarına ise hiç reklam vermediği ortaya çıktı. Yazılı basın 2020 yılı reklam kullanım verilerine göre, kamu bankaları 2020 yılında Korkusuz, Birgün, Evrensel, Karar, Cumhuriyet, Millî Gazete, Sözcü, Yeniçağ, Yeni Asya ve Yeni Mesaj gazetelerine tek bir santim reklam vermedi.
Gazete Duvar’dan Kenan Şener, yazı dizisinde “Gazetelerde ve televizyonlarda yayınlanan kamu reklamlarına ilişkin veriler, tüm kamu reklamlarının tek bir merkezden dağıtıldığını ortaya koyuyor” ifadelerine yer verildi. Haberde şu görüşlere yer verildi: “Turkcell, Ziraat Bankası, Halkbank ya da Bellona (kayyım) gibi kamu idaresindeki onlarca reklam verenin tek bir kişi kontrolündeymiş gibi senkronize ve özel bir denge gözeterek reklam dağıttığını ortaya koymak mümkün” dedi.
TÜRKGÜN İLK SIRADA
Yazılı basında reklam alanı birimi, sütun-santim (sütunXCm) olarak ifade edilir. Tabloda üç dev kamu bankasının yanı sıra “diğer” kategorisinde Emlak Katılım Bankası, Ziraat Katılım Bankası gibi kamu idaresindeki diğer bankaların verdiği reklamların kapladığı toplam alan var yer alıyor.
Medya Takip’in verileri baz alınarak hazırlanan habere göre, kamu bankalarının en çok reklam verdiği gazetenin MHP’ye yakınlığı ile bilinen Türkgün Gazetesi olması dikkat çekti. Haberde gazetelerin ilan tarifeleri farklı olduğu için en çok reklam gelirini Türkgün’ün almış olmayabileceğine de yer verildi. Oysa geçen yıl reklam vermek için Türkgün’ü tercih eden özel banka sayısı sadece üç.
TURKUVAZ AYRICALIĞI
Listede ikinci sırada Sabah’ın yer alması şaşırtıcı değil. Veriler bankaların Sabah’a rekor düzeyde ilan verdiğini gösteriyor. Takvim ve Yeni Asır’da bir yıl içinde yayınlanan kamu bankası reklamı 79 bin 933 santime ulaşmış. 26 ulusal gazeteye kamu bankalarının verdiği toplam 299 bin 481 santim reklamın yüzde 26.6’sı Turkuvaz Grubu gazetelerine gitti. Bir dönemin en çok reklam alan gazeteleri ise Hürriyet, Posta ve Milliyet oldu. Hürriyet’te kamu bankası reklamları pastasından pek pay verilmemiş, Hürriyet 10’uncu sırada, Posta 11’inci, Milliyet de ancak 12’inci sırada yer bulabildi.
AYDINLIK LİSTEYE HIZLI GİRDİ
2018 ve 2019 verilerine göre tek bir santim kamu bankası reklamı alamayan Aydınlık Gazetesi ise listeye hızlı giriş yapmış. 2020’de sadece iki özel bankadan 574 santim reklam alabilen Aydınlık, üç kamu bankasına 4 bin 522 santim reklam alanı satmış, Turkcell ve Türk Telekom’dan da 3 bin 500 santimin üzerinde reklam almaya başlamış. Bu başarı grafiği 2021’de de istikrarını koruyor.
