Çevresel Kirlilik Mikroplastiklerden Kaynaklanıyor
Doğadaki plastik atıkların parçalanması sonucu oluşan mikroplastikler, toprak, hava, gıda zinciri ve su kaynaklarında birikerek çevresel kirliliğe yol açmaktadır. Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, bu mikroplastiklerin insan sağlığını tehdit ettiğini belirterek, solunum, gıda ve su yoluyla vücuda girdiğini vurgulamaktadır. Yıldırım’a göre, plastik parçacıkların akciğer, karaciğer, plasenta ve diğer organlarda bulunabileceğine dair yapılan çalışmalar mevcuttur. Ayrıca, çevresel kirlilik sonucunda anne sütünde yüksek miktarda zararlı BPA gibi maddelerin bulunduğu da belirtilmektedir.
Kimyasalların Kanserle Yakın İlişkisi
Avrupa Birliği’nin 2011 yılından itibaren biberonlarda BPA kullanımını yasakladığını hatırlatan Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, araştırmaların BPA’nın tiroid fonksiyonlarını bozabileceğini, obeziteye neden olabileceğini ve çeşitli kanser türlerine yol açabileceğini gösterdiğini belirtmektedir. Yıldırım’a göre, plastiklere esneklik ve dayanıklılık kazandıran ftalatların üreme bozuklukları, gelişimsel sorunlar ve meme kanseri riskiyle ilişkilendirildiği bilinmektedir. PVC plastiklerinin üretiminde kullanılan vinil klorürün ise bilinen bir kanserojen olduğu ve meme kanseri oluşumunu artırabilecek toksik kimyasallar salma riskine sahip olduğu belirtilmektedir.
Plastik Kullanımını Minimuma İndirmek En İyisi
Belirli plastik türlerinin kimyasal içerikleri nedeniyle daha büyük tehlike oluşturabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Yeşim Yıldırım’a göre, gıda ambalajlarında yaygın olarak kullanılan PVC zararlı kimyasallar salabilir, polistiren içeren tek kullanımlık yiyecek kapları stiren maddesini gıdalara geçirebilir ve polikarbonat plastikten yapılmış su şişeleri ile saklama kapları ısıya maruz kaldıklarında BPA salabilirler. Yıldırım, plastik maruziyetini azaltmanın bireysel ve toplumsal sağlık açısından önemli olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca, plastik kullanımının doğrudan kansere neden olup olmadığı konusunda henüz yeterli bilimsel veri olmadığının altını çizmiş ve mikroplastiklerin çeşitli kanser türlerinin gelişimine katkıda bulunabileceği endişelerine değinmiştir.
Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Yeşim Yıldırım, plastiklerin sağlık üzerinde olası risklerini azaltmak için alınabilecek 7 önlemi paylaşmıştır:
1- Farklı Materyalleri Tercih Edin
Cam, paslanmaz çelik veya seramik kaplar kullanarak plastik maruziyetini azaltın.
2- Plastik Isıtma İşlemlerinden Kaçının
Yiyecekleri plastik kaplarda ısıtmamaya özen gösterin, çünkü ısı, zararlı kimyasalların gıdaya geçişini artırabilir. Ayrıca plastik su şişelerini güneş ışığında bırakmaktan kaçının.
3- Tek Kullanımlık Plastikleri Azaltın
Plastik pipet, çatal-bıçak ve poşet gibi tek kullanımlık plastikleri mümkün olduğunca kullanmaktan kaçının.
4- Musluk Suyunu Filtreleyin
Musluktan su içmeden önce su filtresi kullanarak musluktaki mikroplastikleri azaltabilirsiniz.
5- Kişisel Bakım Ürünlerine Dikkat Edin
Bazı kozmetik ve kişisel bakım ürünlerinde mikroplastik bulunabileceğinden, doğal ürünleri tercih etmeye çalışın. İçerikleri incelemede temiz ürünleri tercih edin.
6- Çevreye Duyarlı Olun
Çevreye verilen zararın insan sağlığını etkileyebileceğini unutmayın. Geri dönüşüme önem vermek, doğaya atılan plastik miktarını azaltmaya çalışmak önemlidir.
7- Paketli Ürün Tüketimini Azaltın
Mümkün olduğunca organik ve taze gıdalar tüketerek plastik ambalajlardan kaçının.
