Eski bir Mars gölü yatağı olan Yellowknife Bay’den alınan 3.7 milyar yıllık bir kaya örneğinde, gezegenin daha sıcak ve nemli bir geçmişinde yaşam için gerekli tüm bileşenleri barındıran eski bir Mars gölü yatağında tespit edilen bileşikler hakkında ilginç bulgular ortaya çıktı.
TEMEL ÜNİTELERİ
Rover üzerinde gerçekleştirilen testler, kayada uzun zincirli alkanlar bulunduğunu gösterdi. Bu organik moleküller, yağ asitlerinin kalıntıları olabilir. Bu tür bileşikler cansız kimyasal reaksiyonlarla meydana gelebilir, ancak Dünya’daki tüm canlı organizmaların hücre zarlarının temel yapı taşları arasında yer alırlar.
Araştırmacılar, bu materyalin yaşamın varlığına dair kesin bir kanıt ya da “biyolojik imza” olduğunu iddia etmiyorlar. Bununla birlikte, bir uzman, Mars’ta yaşam kalıntılarını tanımlama konusunda bilim insanlarının sahip olduğu en iyi şansı temsil ettiğini belirtti.
Paris yakınlarındaki Atmosfer ve Uzay Gözlemleri Laboratuvarı’ndan araştırmacı kimyager Dr. Caroline Freissinet, “Bu moleküller kimya veya biyoloji yoluyla meydana gelebilir” diyerek ekledi: “Eğer Mars’ta uzun zincirli yağ asitleri varsa – ki bu sadece bir hipotezdir – bu muhtemelen 3.7 milyar yıl önce var olan hücre zarlarının bozunmasından kaynaklanmış olabilir.”
2012 yılında Mars’a iniş yapan Curiosity Rover uzay aracı, Gale Krateri’nde 32 km’den fazla yol kat etti. Görevin altıncı yılında, eski çamur taşlarında organik izler tespit etti, ancak bunların hepsi nispeten kısa karbon zincirli moleküllerdi.
TESPİT EDİLEN ÜÇ ORGANİK MOLEKÜL
Son araştırma için Freissinet ve ekibi, çamur taşından delinen örneğin daha büyük bir kısmını test etmek için yeni bir prosedür geliştirdi. Bu sefer Curiosity, daha büyük organik bileşiklerden olan dekan, undekan ve dodekanı tespit etti.
Daha önce yapılan çalışmalar, Mars kaya örneği olarak bilinen “Cumberland”ta muhtemelen karboksilik asitlerin (yağ asitleri) olduğunu ve ısıtma sürecinde alkana dönüştüğünü göstermiştir. Bilim insanları, Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan makalelerinde “Abiyotik süreçler bu asitleri oluşturabilse de, bunlar genel olarak biyokimyanın, Dünya’daki ve belki de Mars’taki evrensel bileşenleri olarak kabul edilir,” ifadesine yer verdi.
Organik bileşikler üzerinde yapılan daha detaylı analizler, Dünya’daki organizmalar yağ asitleri ürettiğinde, bu bileşiklerin genellikle çift sayıda karbon atomu içerdiğini göstermektedir. Bu durum, bazı enzimlerin yağ asitlerini iki karbon atomu ekleyerek üretmesinden kaynaklanmaktadır. Bilim insanları, Mars organiklerinde de benzer izlere rastladılar.