Amazon’un sahibi ve dünyanın en zengin adamı olan Jeff Bezos’un uzay şirketi Blue Origin, NASA’nın Ay programına karşı mücadelesini federal mahkemeye taşıyarak, ajansın Ay görevi teklifini hatalı değerlendirdiği yönündeki suçlamalarını daha da sertleştirdi.
Bezos, rakibi Elon Musk’ın SpaceX firmasına verilmiş olan bir ihalenin iptalini istiyor.
Mahkeme, SpaceX’in sözleşmesinde duraklamaya ve NASA’nın 2024 yılına kadar astronotları yeniden Ay’a indirme hedefinde uzun bir gecikmeye neden olabilir.
Blue Origin avukatları, şirketin geçen cuma günü ABD Federal Alacaklar Mahkemesi’ne sunduğu şikayetin ihale kanunundaki koruyucu bir maddeyi referans aldığı ve “NASA’nın yasalara aykırı ve uygunsuz şekilde teklif değerlendirdiği” iddiası ile mevcut duruma meydan okuduğunu ifade ettiler.
Musk, Bezos’un yarı fiyatına yapıyor
Blue Origin, NASA’nın 1972’den bu yana astronotlarını ilk defa Ay’a indirme hedefiyle hazırladığı sözleşme için yarışan üç firmadan biriydi. Nisan ayında NASA, Bezos’un Blue Moon iniş sistemi için 5,9 milyar dolarlık teklifi yerine SpaceX’in 2,9 milyar dolarlık Starship önerisini kabul etti.
NASA iki şirketin projesini de seçebileceğini söyledikten sonra sadece bir şirket seçmiş oldu. Sözleşme, biri insansız, diğeri insanlarla birlikte olmak üzere iki Ay inişini içeriyor ve federal verilere göre SpaceX, NASA’dan çalışmaya başlamak için şimdiden 439 milyon dolar aldı.
NASA sözcüsü Monica Witt ise Blue Origin’in davası hakkında NASA yetkililerinin “şu anda davanın ayrıntılarını gözden geçirdiğini” söyledi.
Davanın ve olası bir mahkeme kararının SpaceX’in sözleşmesindeki çalışmayı durdurma kararının Artemis programını nasıl etkileyeceği sorulduğunda Witt, “Ajans, Artemis programı altında mümkün olan en kısa sürede Ay’a güvenli bir şekilde gidip geri dönme konusunda gerekli tüm adımları atacaktır.” dedi.
NASA istediği bütçeyi alamamıştı
NASA önceden iki şirket seçeceğini söylediği proje için tek şirket seçmesinin sebebi ise ABD Kongresi’nin program için NASA’nın talep ettiği bütçenin sadece dörtte birini vermiş olmasıydı. Bezos ise finansal realiteler değiştiği anda NASA’nın programa veya sözleşmeye ilişkin değişiklikler yapmış olması gerektiğini söylüyor.
Bu NASA ihalesi ile ilgili Bezos’un ilk itirazı değil. Musk projeyi ilk aldığında da Bezos itiraz etmiş ve bu nedenle SpaceX projeye 95 gün geç başlamak zorunda kalmıştı.