Dünyanın önde gelen devlet varlık fonlarından Norveç Varlık Fonu, Covid-19 salgınında teknoloji sektöründe hisse yatırımları değerinin artması sonucu geçen yıl 1,580 trilyon Norveç kronu (176,8 milyar dolar) yatırım getirisi sağladı. Norveç Varlık Fonu’nun elde ettiği getiri, Türkiye‘nin 2020 yılındaki ihracatının da üzerinde Türkiye’nin 2020 yılı toplam ihracatı 169,5 milyar dolar). Türkiye Varlık Fonu ise Norveç’in yakınından bile geçemiyor. Norveç’in nüfusu 5,4 milyon olarak hesaplandığında, ülkede fondan kişi başına 244 bin dolar düşüyor. Türkiye Varlık Fonu (TVF) ise adeta yokluk fonu oldu. 2019 yılını 18 milyon 515 bin lira net kârla kapatan TVF Yönetimi AŞ’nin 2020 yılı karı 14 milyon 889 bin liraya düştü.
Norveç Varlık Fonu’ndan yapılan açıklamada, 2021’de fonun yatırım getirisinin yüzde 14,5 olduğu, bunun da 1,58 trilyon Norveç kronuna (176,8 milyar dolar) denk geldiği belirtildi. Bu rakam fonun tarihinde ikinci en büyük yıllık getiri olarak kayıtlara geçti. 2019’da fon 1,69 trilyon Norveç kronu getiri sağlamıştı.
Açıklamada, fonun ana varlık sınıfı olan borsa portföyünün yaklaşık yüzde 20,8 getiri sağladığı vurgulanarak, piyasa değerinin 31 Aralık 2021 itibarıyla 12,34 trilyon Norveç kronu (1 trilyon 378 milyar dolar) olduğu belirtildi.
Norveç Varlık Fonu, 2021’de sabit getirili menkul kıymet yatırımlarından yüzde 1,9 zarar yazarken, borsada işlem görmeyen gayrimenkul yatırımlarından ise yüzde 13,6 getiri elde etti.
Fon, halka arz olmayan yenilenebilir enerji altyapı yatırımlarında ise yüzde 4,2 kar açıklarken, genel olarak fonun gösterge olarak belirlediği oranın 0,74 baz puan üstünde getiri sağlamış oldu.
“TEKNOLOJİ ŞİRKETİ YATIRIMLARI YÜZDE 30.2 GETİRİ SAĞLADI”
Fonun Üst Yöneticisi (CEO) Nicolai Tangen, konuya ilişkin değerlendirmesinde, iyi finansal sonuçların temel olarak pay piyasasında yıl boyunca yaşanan çok güçlü artışlardan kaynaklandığını belirtti.
Tangen, “Tüm sektörlerde iyi bir geri kazanım oldu ancak teknoloji ve finansa yapılan yatırımlar özellikle iyi performans gösterdi. Teknoloji şirketlerine yapılan yatırımlar yüzde 30,2 ile önemli bir getiri sağladı.” ifadesini kullandı.
Norveç Varlık Fonu, 1990’dan itibaren ülkenin petrol ve doğal gaz üretiminin getirisiyle yabancı ülkelerin hisse senetleri, tahvil ve emlak piyasalarına yatırım yapıyor. Norveç hükümeti, fon gelirlerinin çok az bölümünü kullanabiliyor, geriye kalan yüksek kısım ise gelecek nesiller için biriktiriliyor. Fonun, Norveç dışında 73 ülke ve 9 bin 123’den fazla firmada yatırımı bulunurken, dünya borsalarındaki hisselerin yüzde 1,4’ünü elinde tutuyor.
Geçen yıl fonun getirilerine en büyük katkıyı Microsoft, Alphabet ve Apple hisselerine yapılan yatırımlar sağladı.
Ülke bazında, ABD’deki yatırımlar 960 milyar Norveç kronu (107 milyar dolar) getiriyle en fazla katkıyı sağlarken, onu 112 milyar Norveç kronu (12,5 milyar dolar) ile İngiltere izledi.
Norveç’in nüfusu 5,4 milyon olarak hesaplanırken, ülkede fondan kişi başına 244 bin dolar düşüyor.
TÜRKİYE VARLIK FONU, “YOKLUK FONU” OLDU
2021 yılı değerleri henüz açıklanmayan Türkiye Varlık Fonu ise gelir yaratmanın çok uzağında kalırken, Çaykur gibi varlıkları borçsuz devraldıktan sonra çıkmaza sürüklemesiyle dikkati çekti. TBMM’ye en son sunulan bağımsız denetim raporlarına göre, 2019 yılını 18 milyon 515 bin lira net kârla kapatan TVF Yönetimi AŞ’nin 2020 yılı karı 14 milyon 889 bin liraya düştü.
Ancak TVF’nin hem kısa hem de uzun vadeli borçları arttı.
Kârın azalmasında faiz gelirlerinin düşmesi etkili oldu.
Raporda PTT ile ilgili çifte denetim vurgusu da dikkat çekti.
TVF Yönetimi AŞ ile Alt Fon ve Alt Şirketlere ait bağımsız denetim raporları TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna nihayet sunuldu.
Yasa gereği her yıl Ekim ayında TBMM’ye sunulması gereken raporların gecikmesi muhalefet milletvekillerinin tepkisini çekmiş, kamunun en karlı şirketlerinden oluşan ve toplam varlığı 2 trilyon lirayı aştığı söylenen fonun hesaplarının halkın temsilcilerinden gizlenemeyeceği ifade edilmişti.
FAİZ GELİRİ DÜŞTÜ
Bağımsız denetim raporuna göre, TVF Yönetimi AŞ’nin kârının düşmesinde etkili olan faiz geliri 2019 yılında 14.4 milyon lirayken 2020 yılında 8.6 milyon liraya düştü.
Yabancı para çevrim farklarının etkisinden önce nakit ve nakit benzeri varlıklarındaki net artış ise bir yılda 18.8 milyon liradan 4.7 milyon liraya geriledi.
BORÇLARI ARTTI
TVF’nin kısa vadeli yükümlülükleri 7 milyon 795 bin liradan 12 milyon 535 bin liraya, uzun vadeli yükümlülükleri de 2.9 milyon liradan 3.3 milyon liraya çıktı.
Kısa vadeli yükümlükler içerisindeki ticari borçlar 4 milyon liradan 5.9 milyon liraya, kiralamalar nedeniyle oluşan borçları da 2.3 milyon liradan 3.6 milyon liraya yükseldi.
TVF’nin nakit varlıkları bu dönemde enflasyona rağmen düşük bir artışla 78.6 milyondan 83 milyon liraya, ticari alacakları 8.5 milyondan 10.2 milyona çıktı.
