ABD’deki Cornell Üniversitesi’nden araştırmacılar, James Webb Uzay Teleskobu’nu (JWST) kullanarak ötegezegenlerde su bulma konusunda yeni bir teknik geliştirdi.
Bilim insanları, Dünya’nın sıcak mantosundaki kimyasal süreçleri inceleyerek bazalt esaslı bir spektral kütüphane oluşturuyorlar. Bu metod, Güneş Sistemi dışındaki gezegenlerin yüzey bileşimini belirleme ve bu gezegenlerde su varlığına dair kanıtlar elde etme konusunda yardımcı olabilir.
Cornell Üniversitesi’nden Mühendislik Profesörü Esteban Gazel, “Dünya’nın mantosu eriyince bazalt meydana gelir. Mars’ın mantosu eriyince de bazalt oluşur. Ay’ın yüzeyi büyük ölçüde bazalt kayalardan oluşur. Bu nedenle, Dünya üzerinde bulunan bazaltları analiz ederek JWST tarafından sağlanan verilerle ötegezegenlerin yapısını çözmeye çalışıyoruz” şeklinde konuştu.
Gazel ve Macalester College’dan Asistan Profesör Emily First, Nature Astronomy dergisinde yayınlanan bir araştırmaya liderlik etti. Çalışmalarında, minerallerin kayaları nasıl meydana getirdiğini ve bu süreçlerin spektral izlerini anlama üzerine odaklanıyorlar.
Araştırma kapsamında, 15 farklı bazalt örneğinin yaydığı kızılötesi ışık incelendi. Bu sayede JWST’nin tespit edebileceği bazalt spektral imzaları belirlendi. Eğer bir ötegezegende bazaltik lavlar yüzeye çıkar ve soğursa, bunlar sertleşerek kayalara dönüşür. Eğer gezegende su mevcut ise, bu bazalt kayaları su ile etkileşime girerek yeni mineraller oluşturabilir.
Bilim insanları, bazalt örneklerindeki küçük spektral farklılıkları inceleyerek bir ötegezegenin yüzeyinde veya iç yapısında su olup olmadığını tespit edebilir.
Araştırma ekibi, metodlarını test etmek adına Dünya’dan 48 ışık yılı uzaklıkta bulunan ‘Süper Dünya’ LHS 3844b gezegenini inceledi. Nikole Lewis’in laboratuvarında çalışan Ishan Mishra, bu gezegenin yüzeyini bazalt spektral verileri ile modellemek için özel bir bilgisayar kodu yazdı. Araştırmacılar, gezegenlerin silisyum, alüminyum ile magnezyum oranlarına bakarak bu kayaların oluşum şartlarını ve nasıl şekillendiğini anlamaya çalışıyorlar.
Bu çalışma, gelecekte JWST ve diğer gözlemevleri tarafından ötegezegenlerde su araştırmalarında kullanılacak yeni bir yöntemi temsil ediyor.