Pandemiyle birlikte gündelik hayatın birer parçası haline gelen maskelerin koruyuculuğu ve PCR testlerinde kullanılan sürüntü çubuklarıyla ilgili değişik iddialar kamuoyunu meşgul etmeye devam ediyor. Özellikle de sosyal medyada birçok konuda olduğu gibi Kovid-19 pandemisi ile ilgili alanlarda yanlış bilgiler kullanıcıların aklını karıştırıyor.
İş Güvenliği ve Asbest Söküm Uzmanı Kimyager Kenan Yıldız, sosyal medyadaki bu bilgi kirliliğinin toplumu yanlış yönlendirdiğini belirtti, Vonka Laboratuvarı’nda, 8 Eylül 2021 tarihinde PCR Sürüntü Çubuğu ve maske numuneleri üzerinden yaptıkları SEM EDX Görüntüleme ve Elementel Analiz Raporunu değerlendirdi.
ANALİZ RAPORU BİLGİ KİRLİLİĞİNİ ORTADAN KALDIRIYOR
Yıldız, 09 Eylül 2021 tarihli Analiz Raporu’yla ilgili olarak, “Uzmanlık konularımızdan birkaçı olan asbest ve elementel analiz ile ilgili ortaya atılan bazı paylaşımların gerçekliğini laboratuvar ortamında araştırdık. Sosyal medyada son günlerde PCR testleri için kullanılan numune alma SWAP’larının (numune alımı için ağız ve burun içlerine sürülen çubuk) ve maskelerde sözde ‘asbest, grafen ve bunların türevleri’ içerdiği bilgisi dolaşmaktaydı. Laboratuvar incelemelerimiz sonucunda piyasada bulunan SWAP’lardan ve maskelerden toplanan numunelerden yaptığımız analizlerde asbestte ve grafene rastlanılmamıştır” dedi.
Scanning Electron Microscope- Phenom XL kullanarak, swap ve maskeler üzerinde yaptıkları analiz sonuçlarını değerlendiren Yıldız, SEM EDX analizlerinde de SWAP’larda sadece karbon (C) ve oksijen (O) elementlerini tespit ettiklerini maskelerde ise sadece karbon (C) elementini tespit edildiğini belirtti.
ASBEST TEMASI NEDENLİ HASTALIKLAR
Asbestin gerek doğada serbest olarak bulunması gerekse endüstride yaygın kullanımı nedeniyle her insan asbest ile temas eder. Yaşanılan yere bağlı olarak değişmekle beraber günde ortalama 10.000 – 15.000 arası asbest lifi soluyabiliriz. Suda da asbest lifleri bulunur. Bu kaçınılmaz temas nedeniyle her insan günlük yaşamda asbest ile temas eder. Her insanın akciğerlerinde asbest lifleri belli sayılara kadar bulunabilir. Hastalık oluşturmada asbest ile artan temas süresi, çok yoğun temas ve akciğerde artan asbest yükü artan risk getirir. Kısa süreli, düşük konsantrasyonda asbest solumak zaten doğal ortamda yaşamayla temas edilen lif miktarından fazla bir riske neden olmaz.
ASBESTİN SOLUNUM SİSTEMİ ÜZERİNE OLUŞTURDUĞU ETKİYLE ORTAYA ÇIKAN, TANIMLI HASTALIKLAR-PATOLOJİLER
- Kalsifiye veya kalsifiye olmayan plevral plak (akciğer zarı üzerinde kireçlenme yapmış veya yapmamış lokal zar kalınlaşmaları),
- Diffüz plevral fibrozis (akciğer zarında çepeçevre kalınlaşma),
- Benign asbest plörezisi (akciğer zarları arasında iyi huylu su toplanması),
- Asbestozis (akciğerlerde asbest toplanmasına bağlı sertleşme ve bozulma),
- Yuvarlak atelektazi (akciğerde küçük sönmüş alanlar),
- Mezotelyoma (akciğer zarı kanseri),
- Akciğer kanseri.
