Türkiye bir kez daha kur krizi yaşıyor. Türk lirası yabancı para birimleri karşısında hızla değer kaybediyor.
Ağustos 2018 ve Kasım 2020’de zirveyi gören kur krizlerinin ardından politika değişikliğine giderek ‘U dönüşü’ yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, bu defa ne yapacağı izleniyor.
Yüzde 20’ye yaklaşan resmi enflasyona rağmen politika faizini önce son iki ayda 300 baz puan indirerek yüzde 16’ya, daha sonra yüzde 15’e çeken Merkez Bankası’nın (TCMB) indirimlere devam edeceği beklentisi, kur artışında birinci faktör olarak öne çıkıyor.
Küresel koşullar, yüksek enerji fiyatları ve dünya genelinde merkez bankalarının sıkılaşma döngüsüne girmiş olması da TL’yi olumsuz etkiliyor.
Eylül başında 8,27 olan dolar/TL’de dün gece 10,98’lik yeni zirve görüldü. Gün içerisinde düşen kur, faiz indirimi sonrasında yeniden tırmanışa geçti.
UYSAL DÖNEMİNDE KUR YÜZDE 50 ARTMIŞTI
Bir önceki kur krizinde Kasım 2020’de ekonomi yönetimi değişmiş ve faizler sert şekilde artırılmıştı.
6 Temmuz 2019’da TCMB Başkanlığı’na atanan Murat Uysal, 6 Kasım gecesi Cumhurbaşkanı Kararı ile görevden alınmış, ardından Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak da istifa etmişti.
6 Temmuz 2019’da 5,61 olan dolar/TL kuru, 6 Kasım 2020’de 8,46’ya ulaşmış ve Uysal döneminde dolar kurundaki artış oranı yüzde 50,8 olmuştu.
Uysal döneminde ayrıca, TCMB’nin döviz rezervleri örtülü bir şekilde satılmış ve bankanın kendine ait döviz rezervleri ilk kez eksiye gerilemişti.
KAVCIOĞLU DA YÜZDE 50 KAYBI YAKALADI
Ağustos 2018’de olduğu gibi Kasım 2020’deki kur krizinde de politika değişikliğine gidilmiş ve Uysal’ın yerine gelen Naci Ağbal döneminde faizlerdeki sert artışla birlikte yabancı sıcak para girişi ve TL’de değerlenme görülmüştü.
Ancak Ağbal dönemi sadece 4 ay sürdü ve 20 Mart 2021’de göreve Yeni Şafak gazetesi yazarı Şahap Kavcıoğlu atandı.
Kavcıoğlu atandığında dolar kuru 7,28 seviyesindeydi. Atama kararının ardından ilk günde kur yüzde 10’un üzerinde artsa da sonrasında “enflasyonun üzerinde faiz” sözü ile piyasaların tansiyonu düşürülmüşü.
Eylül başında ise işler tersine döndü. Enflasyon yüzde 20’ye giderken TCMB faiz indirimlerine başladı ve küresel rüzgarın da tersten esmesiyle dolar/TL’de sert artış görüldü.
Eylül başında 8,27 olan kur, dün 10,98’e kadar yükseldi ve Kavcıoğlu’nun 8 aylık görev döneminde kurdaki artış oranı yüzde 50,8’i buldu.
ARJANTİN’İ İKİYE KATLADI
Türk lirasının sene başından bu yana dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 31 olurken, gelişen ülke para birimleri arasında değer kaybında TL ilk sırada yer aldı.
İkinci sıradaki Arjantin pesosunda bu dönemde kayıp yüzde 16,7 olurken, TL’deki değer kaybı, pesodaki kaybın neredeyse iki katına ulaştı.
