Andımız ve İstanbul Sözleşmesi ‘den sonra şimdi de Ak Parti’ye yakın basın ve üniversite yönetimleri, hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının mesleklerini onurla uygulayacaklarına dair tarih boyunca ettikleri ‘Hipokrat Andı’nı hedef aldı.
Sakarya Üniversitesi’nde “Hipokrat Yemini”nin değiştirilmesinin ardından İnönü Üniversitesi’nden de benzer bir adım geldi. Yemini “sapkınlık” olarak değerlendiren İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kızılay, “toplum ve aile değerlerini korumak adına yemin metinlerinin üniversite senatosunun onayından geçtikten sonra mezun öğrencilere okutulacağını” söyledi.
Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi mezuniyet töreninde, genç hekimlerin mesleğe başlamadan önce okuduğu “Hipokrat Yemini”nden “cinsiyet, etnik kimlik ve cinsel yönelim ayrımı yapılamayacağına” yönelik bölüm çıkarılmıştı.
AKP’ye yakınlığıyla bilinen Yeni Akit gazetesi, dün, Hipokrat Yemini’nin İnönü Üniversitesi’nde de değiştirildiğini duyurdu. Akit’in “Sapkın yemine ‘senato’ freni” başlıklı haberinde, İnönü Üniversitesi’nin de yeminle ilgili “değişiklik” yaptığı ifade edildi. Haberde, üniversitenin rektörünün de görüşleri aktarıldı ve şu satırlar yer aldı: “Tıp mezunu öğrencilere okutulan Hipokrat metnine sonradan sokuşturulan ‘Cinsiyet, etnik kimlik ve cinsel yönelim ayrımı yapılmayacağına’ dair sapkınlık yanlısı ifadeye, Sakarya Üniversitesi’nin de geçit vermeyeceği öğrenildi. Tıp öğrencilerine ‘yemin’ adı altında dayatılan sapkınlığın önüne geçeceklerini belirten İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kızılay, toplum ve aile değerlerini korumak adına yemin metinlerinin üniversite senatosunun onayından geçtikten sonra mezun öğrencilere okutulacağını açıkladı.”
Bu andın neresinden rahatsız oldular?
Hipokrat Yemini ya da bilinen adıyla Hipokrat Andı, hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının mesleklerini onurla uygulayacaklarına dair tarih boyunca ettikleri yemin. Antik Çağ’da yaşamış ve Batı tıbbının kurucusu olduğu kabul edilen Hipokrat (Hippokrates) ya da onun öğrencilerinden birisi tarafından yazıldığı kabul edilir.
Özgün metin zaman içinde defalarca değişikliğe uğramıştır. Hipokrat dönemindeki özgün metinde tıp tanrısı Asklepios üzerine yemin edilirken, günümüzde onur üzerine yemin edilmektedir.
Hipokrat (Hippokrates) (d. MÖ 460, İstanköy – ö. MÖ 370, Larissa), tıbbın babası olarak anılan İyon hekim. Hekim olan babası tarafından yetiştirilip birçok yerde hekimlik yapmıştır. Anadolu’nun kuzey illerini gezdikten sonra İstanköy adasına dönerek hekimliğini sürdürdü. Antik İyonya’da bilimsel gelişme ve felsefe ile sımsıkı bağı olan hekimlik gözdeydi. Bu gelişme Hippokrates ile doruğa ulaştı. Kendisine göre tıbbın ilk kuralı “Primum non nocere” (Önce zarar verme!) ilkesidir.
Türkiye’deki tıp fakültelerinin mezuniyet törenlerinde kullanılan ve Dünya Tabipler Birliği Cenevre Bildirgesindeki Hekimlik Andı’nın en güncel tercümesi olarak Türk Tabipleri Birliği tarafından yayınlanan metin şöyledir:
Hekimlik mesleğinin bir üyesi olarak; Yaşamımı insanlığın hizmetine adayacağıma,
Hastanın sağlığına ve esenliğine her zaman öncelik vereceğime,
Hastamın özerkliğine ve onuruna saygı göstereceğime,
İnsan yaşamına en üst düzeyde saygı göstereceğime,
Görevimle hastam arasına ; yaş, hastalık ya da engellilik, inanç, etnik köken, cinsiyet, milliyet, politik düşünce, ırk, cinsel yönelim, toplumsal konum ya da başka herhangi bir özelliğin girmesine izin vermeyeceğime ,
Hastamın bana açtığı sırları, yaşamını yitirdikten sonra bile gizli tutacağıma,
Mesleğimi vicdanımla, onurumla ve iyi hekimlik ilkelerini gözeterek uygulayacağıma,
Hekimlik mesleğinin onurunu ve saygın geleneklerini bütün gücümle koruyup geliştireceğime,
Mesleğimi bana öğretenlere, meslektaşlarıma ve öğrencilerime hak ettikleri saygıyı ve minnettarlığı göstereceğime,
Tıbbi bilgimi hastaların yararı ve sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi için paylaşacağıma,
Hizmeti en yüksek düzeyde sunabilmek için kendi sağlığımı, esenliğimi ve mesleki yetkinliğimi korumaya dikkat edeceğime,
Tehdit ediliyor olsam bile, tıbbi bilgilerimi, insan haklarını ve bireysel özgürlüklerini çiğnemek için kullanmayacağıma,
Kararlılıkla, özgürce ve onurum üzerine,
Ant içerim.
